Kurbanla İlgili Fıkhi Meseleler
Kurban, belirli bir yaştaki belirli bir hayvanın, Allah"a yakınlık niyetiyle belirli günlerde şartlarını taşıyan müslümanlar tarafından usulüne uygun olarak kesilmesidir. Kurban bir ibadet olduğu için bu tarife uygun olarak yapılması gerekir. Kurban kesme ile ilgili uygulamalar Sünnet"le yani Peygamberimizin tatbikatıyla sabittir. Hadiste bildirildiğine göre Peygamberimiz boynuzlu, beyaz, semiz iki koçu kendi eliyle keserek kurban etti. Keserken de besmele ve tekbir getirdi.
Kurbanla ilgili bazı fıkhi meseleleri soru-cevap şeklinde ele alacağız:
Soru: Kurban Bayramının birinci günü mesela, Bayram namazını kıldıktan sonra, yola çıkan yani seferi olan kimseye kurban vacip olur mu?
Cevap: Vacip olur. Çünkü Kurban kesme vakti girdiğinde seferi değil, mukimdi.
Soru: Kurban Bayramının birinci, ikinci ve üçüncü günlerinde seferi olan kimse üçüncü günü öğleden sonra memleketine dönse yani mukim olsa Kurban kendisine vacip olur mu?
Cevap: Olur. Çünkü henüz Kurban kesme vakti çıkmamıştır.
Soru: Kurban kesmek üzere satın aldığı hayvanı herhangi bir sebeple vaktinde (Bayramın ilk üç gününde) kesemeyen kimse ne yapar?
Cevap: O hayvanı canlı olarak bir fakire veya bir hayır kurumuna verir.
Soru: Bir kimse kurban olarak aldığı hayvanı satıp başka bir hayvan alarak kurban edebilir mi?
Cevap: Eğer hayvanı alırken kurban niyetiyle almışsa onu kesmesi gerekir. Böyle bir niyetle almamışsa satıp yerine başka bir hayvan alarak kurban edebilir.
Soru: Kurban niyetiyle aldığı hayvanı keserken veya kestirirken unutup niyet etmese ne olur?
Cevap: Bir şey lazım gelmez. Çünkü hayvanı satın alırken kurban niyetiyle almıştı.
Soru: Ölüm hastalığında, Kurban Bayramında kendisi için bir kurban kesilmesini vasiyet eden kimse kurbanın cinsini ve fiyatını belirlememişse ne yapılır?
Cevap: Bir koyun alınıp vasıyeti yerine getirilirse yeterli olur.
Soru: Zengin bir kimse Kurban kesmeden bayramın üçüncü günü güneş batmadan önce ölürse ne yapılır?
Cevap: Kurban vecibesi üzerinden kalkar. Onun adına kurban kesmeye gerek kalmaz. Bayram günleri bittikten sonra ölürse üzerinde bir kurban borcu kalır. Bu durumda kendisi adına kurban kesilmesini vasıyet etmesi gerekir.
Soru: Doğuştan boynuzsuz olan koyun, keçi ve sığırın kurban edilmesi caiz midir?
Cevap: Caizdir. Çünkü bu bir kusur sayılmamıştır.
Soru: Doğuştan iki kulağı veya bir kulağı bulunmayan hayvanın kurban edilmesi caiz midir?
Cevap: Caiz değildir. Böyle bir hayvan kurban olamaz.
Soru: Kulağı çok küçük olan hayvan kurban olur mu?
Cevap: Olur.
Soru: Burnu, memesi ve dili kesik olan hayvan kurban olur mu?
Cevap: Olmaz. Çünkü bunlar ağır kusur sayılır.
Soru: Kurban olarak bir sığır üzerinde anlaşılır fakat fiyat belirlenmeyip, kurban kesildikten sonra çıkan etin kilosuna göre fiyat belirlenirse caiz olur mu?
Cevap: Olmaz. Çünkü; cinsi, kusurlu olup olmaması ve fiyatı bilindikten ve belirlendikten sonra pazarlık yapılarak ve satıcı ile müşteri arasındaki diğer şartlar (mesela ne zaman teslim edileceği, teslim zamanına kadar hayvanla ilgili masrafların kime ait olduğu ) konuşulup karara bağlandıktan sonra, satın alınan hayvanın, müşterinin mülkiyetine geçmesi lazımdır. Kurban bir et alım satımı olmadığı için, kilo hesabı yapmak her zaman uygun değildir. Ancak aldanmamak için araştırmak ve bilenlere sorarak kilo tahmininde bulunmakta sakınca yoktur.