Dr.Tuncay ACEHAN
vebal kalmasın
vebal kalmasın, evet içinde yaşadığım topluma karşı kendimi sorumlu hissettiğim bir konuyu bu köşeden sizlere mesaj olarak geçiyorum ki, üzerimde vebal kalmasın... geçmiş asırlarda kıtalar arası salgınlara ve kitlesel ölümlere yol açan, insanlığı kasıp kavuran ve tarihi değiştiren hastalıklar vardı... veba, kolera, tifus, sıtma ve tüberküloz bunlardan bazıları. yirminci yüzyılın yenilmez hastalığı ise kanser idi. yaşadığımız dönemin yani yirmibirinci yüzyılın insanlık için en önemli hastalığı obesite olacaktır. çünkü; hali hazırda ve gelecekte en çok hasta yapan, en çok sakat bırakan, en çok ölüme sebep olan hastalıklar obesite zemininde gelişen yüksek tansiyon, şeker (diabet), kalp-damar hastalığı (enfaktüs) ve beyin-damar hastalıkları (inme, felç) olmaktadır ve olacaktır.
obesite nedir?
canım, ne olacak şu hepimizin bildiği şişmanlık!... deyip geçmeyin. alın elinize kalemi kağıdı; bakalım iş ne kadar ciddi... orta yaşlı ve antremansız 10 şişman, 10 normal ve 10 zayıf insanı 3 km lik hafif tempo bir koşu yarışına mecbur tuttuğumuzu farzedelim... zayıfların dokuz tanesi, normal kiloluların altı tanesi , şişmanların sadece biri koşuyu tamamlayacaktır, muhtemelen.
aynen hayat yarışı da böyle...! ortalama hayat süresi 73 yıl diyelim... zayıf kişilerin dokuzu 73 yaş sınırını aşabilirken; normal kilolu olanların altı kişisi, obes her on kişiden birisi 73 çıtasını geçebilecektir. bu rakamları iki aşağı bir yukarı oynatabilirsiniz... ancak sıralama kesinlikle bu şekilde tecelli edecektir.
peki , kim şişman, kim normal, kim zayıf ? kalem hala elinizde ise, boyunuzu metre cinsinden kağıda yazın, sonra bu rakamı kendisi ile çarpın bakalım. örnek; 1,70 boyunda bir kişi için 1,70 x 1,70= 2,89 daha sonra kilonuzu kg cinsinden çıkan bu rakama bölün: aynı kişinin kilosu 80 kg olsun; 80 : 2,89 = 27,6 işte çıkan bu rakamın adı vücut kitle indeksi, kısaca vki dir. vücut kitle indeksi (vki) 20 den aşağı olan kişi zayıf, 20-25 arası olan kişi normal, 25 den yukarı olan kişi obes ve 30 dan yukarı olan kişi aşırı obestir.
sizin rakamınız kaç çıktı? 25ten yukarı ise lütfen aşağıdaki bölümü okumaya devam edin 21. yüzyılın en büyük sağlık sorunu (sizinde hastalığınız olan) obesite ve obesiteden kaynaklanan ölümcül hastalıklar olmaktadır ve olacaktır.
bu sinsi hastalıktan uzak durmanın yolu, bu çağın bizim elimizden aldıklarını ondan geri almaktır: aşırı beslenme ve hareketsizlikten bahsediyorum... çözüm; dengeli ve doğru beslenme ile haftada en az 2000 kalorilik fiziksel egzersizdir... haftanın dört günü bir saatlik yüksek tempolu yürüyüş veya normal tempolu koşu 2000 kalorilik enerji harcamasına kafidir... bu egzersiz programını hayat boyu devam ettiren kişi, çağımızın en korkulan hastalıklarından en uzak kalmış kabul edilebilir. ayrıca harcanan her 7700 kalori, vücuttan bir kilo yağın yok edilmesini temin edecektir. bu da ayda bir kilo zayıflamak demektir ki, en ideal obesite tedavisi budur.
çubuklu bütün hemşehrilerimi, dostlarımı ve bilhassa vki rakamı 25 den yüksek olan obes kadın ve erkeklerimizi hangi yaşta olursa olsunlar güneşin doğuşuyla birlikte, her mevsimde, haftada dört gün bir saatlik sabah sporu için parklara ve yürüyüş parkuruna davet ediyorum.
çubuk çayı kenarındaki 650 m lik yürüyüş parkuru veya diğer yürüyüş parkurları bu iş için çok uygundur. 22 kişinin top koşturup, 2000 kişinin tribünden izleyerek deşarj olduğu seyir sporunu değil; toplum bireylerinin en çoğunun bizzat katılım sağladığı kitle sporlarını teşvik etmek ve desteklemek doğru ve faydalı bir tercih olacaktır.
mesajım tamamdır. vebalim kalmadı. 21,4,2007