Abdurrahim Somuncu (Emekli Müftü)
İSRAFIN HER ÇEŞİDİ HARAMDIR
İsraf nedir? . İsraf bir şeyin lüzumundan fazla kullanılmasına, harcanmasına denir, lazım olduğu kadarının kullanılmasına da iktisat veya orta yol denir. Diğer bir ifade ile israf ömrümüzün, zamanımızın, madde, manamızın ve her türlü değer taşıyan varlıklarımızın boşuna harcanmasıdır. Yiyecekte, içecekte, giyimde, zamanda, ömürde, işte, akaryakıtta, elektrikte, değişik yerler ve mekânlarda, israf yapılmaktadır. İsraf İslam dininde haram kılınmıştır. Kuranı kerim Araf süresi ayet 31 “Ey Âdemoğulları… Yeyin, için, fakat israf etmeyin, çünkü Allah israf edenleri sevmez” buyrulmaktadır. Peygamber efendimiz (sav) bir hadislerinde “ Bir nehir kenarında abdest almış olursanız (suyun kullanımında) israf etmeyiniz” buyurmuşlardır. Bu hadisi şerif bize itidalli olmayı israf edip, aşırı gitmemeyi, öğretiyor. Hz. Ömer (r.a) zamanında bir şahsın, ailesinin ihtiyacının dışında ev yaptığı haber veriliyor, yapılan inceleme sonucunda, ihtiyaç dışı yapılan evin o, bölümünü yıktırıyor. “Yaa Ömer bu şahıs evini kendi kazancı ve parasıyla yapmıştır. Siz neden bu evi yıktırdınız” sorusuna muhatap olunca “bunu başkaları da örnek almasınlar diye yıktırdım” demiştir.
İslam dininde israfın her çeşidinin haram olduğu “küllü müsrifin haram’ün” Peygamber efendimizin, bu sözlerinde açıklanmaktadır.
İsrafın haram olduğu gibi, cimrilikte haramdır. Bu konuda İslam dininde ne israf ne de cimriliğe yer verilmemiştir. Furkân Sûresi 67. âyetinde müminlerin güzel vasıfları belirtilirken şöyle buyrulmaktadır. “Onlar (yani müminler), harcadıklarında ne israf ederler ne de cimrilik. İkisi arasında, orta bir yol tutarlar” buyrulmaktadır. Yapılan tespitlere göre; dakikada on damla kaçıran bir musluk ayda 170 litre su akıtıyormuş. Dünyanın su kıtlığı çektiği, pek çok yerde suların israfına da, meydan vermemeliyiz. Yapılan istatistiklere göre, türkiyede 6 milyon ekmek israf edildiği bildirilmektedir.
İslâm'ın yasak ettiği her türlü harcama, -içki, kumar, uyuşturucu maddeler gibi- kişiye ve topluma hiçbir yararı olmayan ve üstelik zararı olan, insanı başkalarına muhtaç hale getirecek kadar, ölçüsüz yapılan harcamalar, israf sayılmıştır. Sağlık, Allah'ın bize ihsanı ve lütfettiği, bir nimetidir. Bu nedenle sağlığımızı Zararlı şeylerden korumak farzdır. Zaman, yine bir nimettir. “Elmevakiit la tuştera bilyevakiit” vakitler yakutlarla satın alınmaz denilmiştir.
Sağlığımıza dikkat etmemek, zamanımızı boşa harcamak israftır, Gereksiz olarak musluktan akıtılan su, ve yakılan elektrik, ihtiyaç dışı alınıp atılan ekmekler gibi, pek çok şeyler israftır, boşa harcanmasıdır. İsrafın miktarı ne olursa olsun, zararı büyüktür. Küçük sanılan şeyler, yan yana geldiğinde büyür ve zararı da o nispette büyük olur. Semavi dinlerin hepsinde, Allaha teâlâ, kötü bir huy olan israfı, yasak etmiştir. Dinimizin israfı yasaklamasında, insanların saadeti, refahı, mutluluğu ve her çeşit yararı yatmaktadır
Cimrilik yapanlar ise, mal ve serveti depolayarak yoksullara yansıtmazlar. İsra, 26–27: " Akrabaya, yoksula yolcuya hakkını ver. Gereksiz yere de saçıp savurma. Saçıp savuranlar şeytanların kardeşleri olurlar... " Zenginlerin mallarında yoksulların da hakkı olduğunun bilincinde olarak infak, zekât ile nimetler ölçülü bir şekilde sarf edilmeli, ne israf ve ne de cimrilik yapılmadan orta yol izlenmelidir. Böylece Cenabı Allah, tarafından ölçülü olarak verilen rızık dengesi korunacak, toplumlarda da, adalet sağlanacaktır. Ülke kaynaklarını dikkatli kullanmak, verimli alanları da değerlendirmek, hem dinî hem de millî bir görevdir. Yarınlarımızın huzur ve rahatı için, fert ve millet olarak iktisatlı davranmak ve israfa sapmamak zorundayız. Çünkü israf, Yüce Allah’ın verdiği nimetlere karşı bir nankörlük ve saygısızlıktır. İktisatlı olmak ise, o nimetlere, gösterilen, fiilî bir saygı ve gerçek bir şükürdür.
(Kurtarıcı üç şeyden biri, varlıkta, yoklukta, zenginlikte, fakirlikte, iktisada riayet, etmektir.)Beyhaki.
Sahip olduğumuz maddi ve manevi nimetlerin, bizlere emanet edildiği bilinciyle,tüketmeliyiz. Allah’a emanet olunuz.
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.