GÖRÜNEN KÖY...                                                           Şuayip YAMAN

Sağduyulu vatandaşlar, karşılaştıkları kirliliğe çözüm bekliyor. Temizlik görevlileri de her gün sokakların gelişi güzel kirletildiğini belirterek, vatandaşların daha dikkatli ve bilinçli olarak çöplerini sokağa atmalarını istiyor.

Belediye Başkanı Dr. Tuncay Acehan çöp atma konusunda, “Vatandaş kurallara uymuyor. Belediye tarafından yapılan anonsları dikkate almıyor. Bu da çevre ve görüntü kirliliğine neden oluyor” diyor. Başkan yerden göğe kadar haklı..

Belediye, mesai saatleri içerisinde hoparlörlerden yaptığı anonslarda, “Sayın vatandaşlar çöpler 20.00 ile 22.00 saatleri arasında alınacaktır. Vatandaşların bu saatler arasında çöplerini uygun yerlere bırakmaları rica olunur”  demektedir.

Ama bu anonslar vatandaşın bir kulağından giriyor, diğerinden çıkıyor. Vatandaşta genel olarak “ben çöpümü istediğim yere atarım. Çöpçünün görevi ne temizlesin ” zihniyeti hakim.

Vatandaşta sorumsuzluk ve vurdumduymazlık had safhada.

Bir söz vardır, “Cemaat ne derse desin imam bildiğini okur”. Belediye ne derse desin, vatandaş çöp atma konusunda bildiğini okumaya devam ediyor. Vatandaş sabah akşam demiyor. Çöpüne evde bir dakika bile tahammül edemiyor. Çöpünü canı istediği zaman evinden çıkıp istediği yere atabiliyor.

Çöpünü kendi evinin önüne değil, etraftaki boş arsalara veya karşı binaların önüne, nereyi bulursa oraya rahatlıkla atıyor. Üstelik nu konuda pişkive ve çok rahat hareket ediyor.

Evinin önüne atarsa, pis koku yüzünden evinin balkonunda oturamayacak, üstelik çoluk çocuğu da evin önünde oynuyor. Mikrop kapabilir. Başkasının çocuğuna ne olursa olsun hiç umurunda değil. Bu zihniyettekiler olsa olsa insan değil, ancak yaratık olur.

Gelişi güzel çöp atan vatandaşın suratına dikkatlice baktığınızda veya ikaz ettiğinizde, “Ne var. Sana ne istediğim yere atarım. Keyfimin kahyası mısın? diye de ukalalık ve densizlik ediyorlar. Ne utanıyor ve ne de sıkılıyorlar. Çevre kirleniyormuş, etrafa mikrop saçılıyormuş umurlarında bile değil.

Oysa gelişigüzel çöp atılan bu cadde ve sokaklardan insanlar da geçiyor, çocuklar oyun oynuyor.

Şu sıcak yaz günlerinde evindeki çöpe bir dakika bile tahammül edemeyenler. Neden çöplerini belediyenin belirttiği saatlerde uygun yerlere bırakmazlar? Niçin hep kendilerini düşünürler?

Birtakım vatandaşlar çöplerini; Cami ve Hastane’ye duvarlarının hemen dibine atıyorlar. Hatta buralardaki konteynırların içine değil dışına atıyorlar.

Yine Ankara Bulvarı’nın kenarındaki kaldırımların yanına bile çöp atmaktan geri kalmıyorlar. Ayrıca buralarda yabani otlar, görüntü ve çevre kirliliği yapıyor. Oysa buralar ilçenin aynası, Bulvardan yabancı araçlar geçiyor. Bunlar “Esenlik Şehri” Çubuk tabelalarını gördükçe nasıl gülüyorlardır, kim bilir Çubuk halkını nasıl ayıplıyorlardır?

Yine Çubuk Devlet Hastanesi ve Çubuk Anadolu Sağlık Meslek Lisesi’nin arkasında   inşaatlar yapılıyor. Bu inşaatların ne kadar pisliği varsa kaldırımlara sarkmış, molozlar ve tahtalar gelişi güzel yerlere saçılmış durumda. Üstelik bu inşaatlarda “İnşaata Girmek Tehlikeli ve Yasaktır” ikaz levhaları bile yok.

Keza daha ilerideki inşaatlarda da aynı manzaralara rastlamak mümkündür. Belediye Temizlik İşleri ile Zabıta ne iş yapar?

Çöple ilgili olarak geçtiğimiz günlerde; “Çöp Kent Çubuk” , “Çöp Ev Tehlike Arz Ediyor” gibi yazılar yazdım. Bu nedenle fazla detaylara girmek istemiyorum.

Yüce Peygamberimiz, “Nasıl yaşıyorsanız, öyle yönetilirsiniz” buyurmuşlardır.

İnsanlar her zaman layık oldukları yönetim tarzıyla yönetilirler, kendileri iyi olurlarsa yöneticileri de iyi olur, kötü olurlarsa yöneticiler de kötü olur. Zira yöneticiler halkın içinden çıkarlar ve onların bir parçasıdırlar.

Müslüman vatanını, çevresini, yaşadığı mahalleyi, sokağını, binasını, dairesini, odalarını, mescidini ve tabii ki giyimini ve bedenini mümkün olduğu derecede temiz tutmalı.

Maddi temizlik kolay sayılır, çöpler toplanır, su veya süpürge ile yerler temizlenir, halılar temizlenir. Ama çöpler balkondan pat diye aşağıya atılmaz, kilim, yolluk, halı çırpılmaz.

“Temizlik İmandandır”

Yüce Peygamberimiz, “Temizlik İmandandır” buyurmuşlardır.

Temizlik denildiği zaman sadece maddi temizlik anlaşılmaz. Tüm temizlik türlerini içerisinde barındırır. Beden, elbise, çevre, sokak, cadde maddi temizlik olduğu gibi kalp ve ruh temizliği gibi...

Kainatta tüm varlıklar son derece titizlikle hareket ederler. Bu yüzden insan elinin değmediği her yer tertemiz ve pırıl pırıldır. Allah’a iman eden bir mümin bu varlıklardan geri kalmayarak bu düzene uymalı bedenini, elbiselerini, çevresini temiz tutmalıdır.

“İslam Dininde Çevre ve Mekân Temizliği”

Yüce Peygamberimiz, evlerin temizliğine de büyük önem vermişler ve: "Allah güzeldir ve güzeli sever, cömerttir ve cömerdi sever, kerimdir ve kerimi sever, temizdir ve temizi sever. Evlerinizin çevresini temizleyin...” buyurmuşlardır. Bu hadisi şerifte Peygamber Efendimiz bizleri, evlerinin temizliğinde süprüntü ve fazlalıkları temizlemeyenlere benzemekten menetmişlerdir.

İslam, evlerin ve çevrelerinin temizlenmesini emretmekle, daha pek çok faydanın yanı sıra, ammenin sıhhatini hedeflemiştir. Çünkü ev ve evlerin çevrelerinde pislik birikirse, buralarda haşereler ve mikroplar rahat bir şekilde gelişir ve çoğalır. Ayrıca, etrafa birçok hastalığa sebep olabilecek kötü kokular yayılır ve evler oturulamayacak bir hale gelir.

Mekân temizliği denilince evlere ilaveten sokak, ibadethane, toplantı yerleri vs. insanların devamlı veya ara sıra bulunmak zorunda oldukları yerler de akla gelir.

İslam, umumi bir şekilde yeryüzünün, kirlenmeden korunmasını ve temiz tutulmasını istemektedir. Özellikle üzerinde namaz kılınan yerin temiz olmasını şart koşmaktadır. Üzerindeki pislik hangi çeşit pislik olursa olsun temizlenmemiş bir yerde kılınan namaz makbul değildir. Mekân temizliği konusunun içine, insanın içinde yaşayacağı ister ev olsun isterse çadır olsun mesken yeri seçimi de girer.

                        İnsanlar Sorumsuz ve Vurdumduymazlıktan Vazgeçmeli...

Evet çöpleri zamansız ve rastgele atan siz sorumsuz ve vurdumduymazlar. Sizler çağdaş ve modern bir kentte yaşamak istemeyebilirsiniz.

Ama bunu hak etmeyen insanlarımızın olduğunu biliyor musunuz? Hiç değilse onların temiz bir çevrede yaşama hakkına saygılı olun, yaşanabilir bir kent için çöpleri belirlenen saatlerde, belediye’nin gösterdiği yerlere koyun. Üstelik bir de Metropol İlçe’yiz. Bu yaptıklarınız Metropol’ e yakışıyor mu?

İnsanlarımız genelde kurallara riayet etmemekte ısrar etmektedir. Bu davranışlardan vazgeçmeleri hem insanlık ve hem de çevre sağlığı için çok önemlidir.

Belediye, çöp toplama konularında elindeki bütün imkânları kullanarak hassas ve titiz davranmaya çalışmalı.

İlçemiz de yaşadığımız çöp sıkıntısı ortadan böylelikle kaldırılmalı ve ilçemizde bu anlamda örnek gösterilecek bir çalışma yürütülmeli.

Çalışmalarda daha iyi bir noktaya gelmek adına yeni çöp araçları alınmalı ve verilen bu hizmetlerin kalitesi daha da artmalı... 

Belediye Zamansız Atılan Çöpe Karşı Mücadele Başlatmalı...

Belediye zamansız atılan çöpe karşı mücadele başlatmalı ve en kısa zamanda para cezası uygulamasına başlamalı.

Belediye Temizlik İşleri ve Zabıta Müdürlüğü ekiplerinin  koordineli olarak yürüteceği çalışma ile kent merkezinde bulunan köprü ve gelişi güzel sokak köşelerine zamansız çöp bırakan vatandaşlara cezai işlem uygulamalı.

Temizlik İşleri kent merkezinde gelişi güzel caddelere bırakılan çöpe karşı mücadele başlatmalı. kent içi çevre temizlik için Zabıta ekiplerinden de yardım alarak oluşturulan ekip gelişi güzel sokaklara çöp bırakılan yerleri dolaşarak zamansız çöp çıkaranları tespit edip gerekli müdahaleyi yapmalı.

Bu suretle tüm cadde ve sokaklar ile ana arterlerdeki evsel, endüstriyel ve ambalaj atıklarının zamansız çıkarılması engellenir.

Belediye zamansız çöpe karşı açtığı mücadelede kararlı olmalı. Bundan dolayı da zamansız çöp çıkaranlara karşı uygulanan cezai müeyyideleri de etkin şekilde takip edilmeli ve zamansız çöpe para cezası kesilmeli.

Konuya ne denli ciddi bakıldığını içeren ve zamansız çöple alakalı uyarı metni bulunan el broşürler ilçemizdeki tüm ev ve iş yerlerine ulaştırılmalı, vatandaşlar bu konuda bilgilendirilmeli.

Ayrıca bu uyarıcı metinlerin bulunduğu el broşürleri Belediye hizmet binalarındaki broşürlüklere de konmalı.

Yerlere Çöp Atanlara Para Cezası Uygulanmalı...

Zamansız çöplerini çıkaranlara 2014 Zabıta Talimatnamesi’ ne göre para cezası kesilmeli.,

Tüm uyarılara rağmen gelişigüzel yerlere çöp atmayı alışkanlık haline getire vatandaşlara para cezası uygulanmalı..

“Temiz bir kent, temiz bir şehir ve güzel kokan bir ilçe için” bu uygulamanın acilen başlaması gerekir.

 Bu nedenle vatandaşlarımızın da bu konuya büyük bir duyarlılık ve hassasiyetle yaklaşması en büyük dileğimdir.

 Ayrıca zamansız çöp çıkaranların ve gelişigüzel çöp atanların; Alo 153 Belediye İletişim Merkezi’ne ihbar edilmesi ve bu konuda bize vatandaşlarımızın destek vermesi tarihi bir görev olmalıdır.

                            Çöpler Ayrıştırılarak Toplanmalı...

Ayrıştırma ile ilgili Türkiye’den örnek uygulamalar:

“Kocaeli'nin Karamürsel ilçesinde belediyenin başlattığı yeni uygulama, geri dönüşüme önemli katkılar sağlayacak. Belediyenin başlattığı yeni uygulama ile; İlçe halkının çöp konusunda daha isabetli davranmasına çalışan Karamürsel Belediyesi, ilçenin merkezî noktalarına yerleştirdiği geri dönüşümlü çöp kutularıyla cam, plastik ve kâğıt gibi atıkların geri kazanılmasını hedef alıyor. Böylelikle çevre kirliliği önlenirken, atık madde miktarı da azaltılmış olacak. “

xxxxx

“Karşıyaka Belediyesi (İzmir) geçtiğimiz yıllarda  elektronik atıkların toplanması,  bitkisel atık yağların konutlardan kaynağında toplanması ve  doğa dostu bez torbaların kullanılması yönünde  yapılan uygulamalara ambalaj atıklarının toplanması projesini de ekledi.  
 

Ambalaj Atıkları Geri Kazanım Projesi ile katı atık yükünün azalacağı geri dönüşümün gerçekleşeceği ülke ekonomisine hem de çevre sağlığına katkı sağlayacak bu proje sadece kent için değil ülke için de son derece faydalı olacak.

Karşıyaka Belediyesi ve ÇEVKO işbirliğinde başlatılan bu proje ile ambalaj atıkları olarak adlandırılan kağıt, karton, metal, plastik vb ürünler çöplerden ayrıştırılarak alınacak.”

xxxxx

“KONYA - Akşehir’de çöplerin evlerde ayrıştırılarak toplanması uygulamasıyla ilçe genelinde karasineklerde büyük azalma olduğu bildirildi. 
 

Akşehir Belediyesinden yapılan yazılı açıklamada, çöp konteynırlarının kaldırılması ve başlatılan çöplerin evlerde ayrıştırılarak toplanması uygulamasının ilçede başarılı bir şekilde devam ettiği belirtildi. 

Açıklamada, şunlar kaydedildi: Uygulama sayesinde ilçe genelinde karasineklerde büyük azalma görüldü. Konteynırların kaldırılması sayesinde özellikle sıcak günlerde buralardan gelen rahatsız edici kokular da yok oldu. Vatandaşlar evlerinde ayrıştırdıkları kağıt, plastik, cam, demir gibi geri dönüşüm malzemelerini ilçe genelinde en yakın geri dönüşüm kafeslerine atabilecekler. Geri dönüşüm malzemeleri için mahallelere konulan kafesler, toplayıcı firma tarafından önümüzdeki günlerde daha yaygın bir şekilde konuşlandırılacak.”
     

xxxxx

Yurtdışında ise:

“Bürüksel Hükümet yetkilileri,  “Artık Brüksel´de çöpler mavi, sarı ve beyaz çöp torbalarına konulacak. Bunun için bir geçiş dönemi öngörüyoruz. Bu dönemde çöplerin hangi torbalarda toplanacağı konusunda vatandaşlarımızı bilgilendireceğiz. Daha önceleri zaten cam ve diğer demir ve ağaç çöpler farklı olarak toplanıyordu. Sadece kağıt atıklar sarı torbalara konuyordu. Şimdi beyaz ve mavi torbalara konacak çöpler konusunda vatandaşlarımızı bilgilendireceğiz.

Hem temiz bir Brüksel, hem çöplerin çevreye olan etkilerini azaltmak ve çöplerden daha fazla yararlanmak için dünyanın birçok kentinde uygulanan yöntemi Brüksel´e getiriyoruz. Bu uygulama zaten Flaman ve Wallon bölgelerinde uygulanıyordu. Biz burada bu uygulamanın maliyetini vatandaşlarımıza yansıtmak istemiyoruz.  Bu işin sosyal boyutunu da düşündük. Çöp torba fiyatlarında bir artışa izin vermeyeceğiz´ dediler.”

Örnekleri daha da çoğaltmak mümkün...

İlçemizde de yukarıdaki örneklerde olduğu gibi benzer çeşitli uygulamalar yapılabilir.
Yeter ki uygulamaya niyet edelim.

 
Belediyeler Sıkıntılı

Bırakın ilçemizi ülkemizde de diğer belediyeler asli görevlerini yerine getirmekte sıkıntı çekiyorlar. Ülkemizde çevre sorunları belediye kaynaklıdır. Belediyeler artık belediye olduklarının farkına varmalıdır. Çöp ayrıştırma çok kolaydır ama bizde pilot uygulama bile yapılmıyor..
 

İlçede plastik, kağıt ve hurda toplayıcıları var. Ama bunlar eğitimli değil, üstelik çöp toplama konusunda izin belgeleri bile yok. Çünkü gelişi güzel çöp topluyorlar. İstediklerini bulmak için çöpleri darmadağın ediyorlar. Bunlar Belediye tarafından eğitilmeli.

Belediye, ilçedeki vatandaşlar arasında fikir ve görev farklılıkları ne olursa olsun, aynı amaca hizmet etmek için işbirliği yapılmasına fırsat yaratmalıdır.
 

Bu suretle insanların temiz bir ilçe ve temiz bir ülke için fikir farklılıklarına bakmaksızın eğilip yerdeki çöpü alabilmeli, birlikte temiz bir çevre için çalışmanın güzel bir şey olduğu bilincine varmalıdır.

En önemlisi de çöpler; evsel atık, kağıt, plastik, bitkisel atık (yağ), cam olmak üzere çeşitli kategorilerde toplanmalı.

Bu sistemde toplanan ayrıştırılmış atıklar; belediyeler veya lisanslı kuruluşlar tarafından alınmalı, geri dönüşümü yapılmalı; bu sayede hem ilçe ve hem de ülke ekonomimize katkı sağlanmış olur. Dolaysıyla çevremiz korunmuş olur. Ama diyeceksiniz ki, “Çöpleri doğru dürüst toplayamayan bir belediye bu saydıklarınızı nasıl yapacak? İsterlerse yaparlar.

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?

* Ülkemizde ilk çöp faciası 1993 yılında İstanbul Ümraniye’ de meydana gelmiştir. Sebebi; çöp dökümü yapılan alanda usulüne uygun bir döküm yapılmamasından dolayı kayma olmasıdır.

* Cam, kağıt, plastik, metal gibi atıklar çöp dökme sahalarından toplanarak hammadde olarak geri dönmektedir.

* Plastikler doğada parçalanma süresi en uzun olan maddedir (1000 yıl). Sigara filtresi 2 yıl, çiklet 5 yıldır.

* Çöplere atılan pillerin içindeki kimyasal maddeler toprağa ve suya karışarak insanlara zehir olarak geri dönmektedir.

* Ülkemizde günde 65 bin ton çöp ortaya çıkmaktadır.

Herkes Doğa Dostu Olmalı...

İnsan, çevre ve doğa ile diğer canlılar gibi barışık yaşamak zorundadır.

Aksi halde kendi bindiği dalı kesmiş olur. Doğada bizden başka canlıların da yaşadığını  ve onların da bizim gibi yaşama haklarının olduğu unutulmamalıdır.

Unutmayalım ki, biz ve diğer varlıklar bu gezegen içinde birlikte yolculuk yapıyoruz.

Gezegenimiz devrilir veya kaza yaparsa, içindeki tüm varlıklar bundan zarar görür.

Doğa, içinde barındırdığı bütün varlıklara aittir. Herkes iyi bir çevre dostu olabilir. Bunun için fazla bir gayrete de gerek yoktur.

Sadece şuna inanılması yeter, “Size yapılmasını istemediğiniz bir eylemi siz de başkalarına yapmayınız”.”

Temizlik, her insanın özel ve profesyonel hayatında olması şart olan bir alışkanlıktır çünkü temizlik ve hijyen olmadan sağlıklı bir yaşam sürmek söz konusu değildir.

Temizlik sadece kirlilik belirtilerinin ortaya çıktığı durumlarda yapılması gereken bir uygulama olarak ele alınmamalıdır. Bazı temizlik uygulamaları sürekli ve düzenli olarak yapılmak durumundadır.

Çubuk Belediyesi tarafından, "En İyi Temizlik Hiç Kirletmemektir" sloganıyla kentte bir temizlik kampanyası başlatılmalı.

Kampanya kapsamında broşürler basılmalı ve vatandaşlara dağıtılmalı.. Broşürlerde, vatandaşlar temizlik konusunda uyarılarak, destek istenmeli..

Daha temiz bir Çubuk ve sağlıklı bir çevre için, Yaşanabilir modern ve çağdaş kent için, temizlik kurallarına uyalım, uymayanları uyaralım (ikaz edelim).