Milyonlarca Müslüman Kurban Bayramı'na yaklaşmanın heyecanını yaşıyor.
Yardımlaşma ve paylaşım bayramı olan Kurban Bayramı, İslam dinindeki iki bayramdan biri. Geçtiğimiz Ramazan Bayramı, pandemi sebebiyle evlerde geçmişti. Ancak Kurban Bayramı'nda herhangi bir kısıtlama olması beklenmiyor.
Kurban Bayramı’na artık birkaç gün zaman kaldı. Dünya genelindeki milyonlarca Müslüman bayram sebebiyle bayram namazı ardından kurban kesim ibadetlerini yerine getirecek.
Bunun yanında herkes özellikle de birbirini ziyaret edecek, topluca yemekler yenecek. Vatandaşların bunları yaparken corona tedbirlerine harfiyen riayet etmeleri gerekir.
BAKAN KOCADAN VATANDAŞLARA KURBAN BAYRAMI UYARISI:
Toplu bayramlaşma yapılmamalı, ziyaretler sınırlı tutulmalı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından yazılı açıklama yaptı. Kurban Bayramı ile ilgili uyarılarda bulunan Bakan Koca, “Toplu bayramlaşma yapılmamalı, kalabalık bayram yemekleri düzenlenmemelidir” ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Corona virüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından yazılı bir açıklama yaptı. Kurban kesiminde ve et dağıtımında hijyene daha fazla dikkat edilmesi gerektiğini belirten Bakan Koca, bayram ziyaretleriyle ilgili olarak, “Toplu bayramlaşma yapılmamalı, kalabalık bayram yemekleri düzenlenmemelidir. Ziyaretler sınırlı tutulmalıdır. Bayramlaşmalar mümkün olduğunca telefonla yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.
PROF. DR TEVFİK ÖZLÜ’DEN KURBAN BAYRAMI UYARISI:
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü: Kurban etinde bulaş olabilir. Kurban etinden corona virüs bulaşma riskine ilişkin, “İster hasta, isterse sağlıklı virüsü taşıyan kişilerin konuşma, öksürme, hapşırma sırasında saçtığı damlacıklar etin üzerine gelirse, burada birkaç saat canlı kalabilir.
Bu süre içinde bulaşma Kurban etinin pişirilmesinde bir problemimiz yok. Kasaptan da et alıp gayet rahat bir şekilde yiyebiliriz. Benim asıl korkum kurban eti değil, meşhur kurbanlık pazarlığı sırasındaki tokalaşmalar ve yakın temaslar.
Kurban Bayramı için asıl korkum tekrar bir seyahat hareketliliği başlayacak. İnsanlar mutlaka büyüklerini görmeye gitmeye çalışacaklar. Mümkünse yine herkes oturduğu yerde kalsınlar. Onları riske atmamak için bence bu bayram da yerimizde oturalım derim.”
Aynı zamanda Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, Twitter'daki hesabından kurban etinden corona virüs bulaşıp bulaşmayacağına ilişkin açıklama yaptı.
Prof. Dr. Özlü, “Kurban etinden virüs bulaşır mı' diye soruluyor. Sorunun cevabı biraz karmaşık, birkaç adımda yanıtlamaya çalışacağım.
Önce “kurban etinde virüs olur mu? Sorusuyla başlayalım. İster hasta, isterse sağlıklı virüsü taşıyan kişilerin konuşma, öksürme, hapşırma sırasında saçtığı damlacıklar etin üzerine gelirse, burada birkaç saat canlı kalabilir. Bu süre içinde bulaşma riski olabilir.
Ete virüs bulaşmış olsa bile, usulünce pişirip yediğinizde virüs bulaşmaz. Elinizle dokunduğunuzda da bulaşma olmaz. Ancak, ete dokunduğunuz ellerinizi, sabunla yıkamadan ağzınıza, burnunuza ve gözünüze temas ettirirseniz bulaşabilir” dedi.
Prof. Dr. Özlü, kurban kesim ve pay işini yapan veya o kalabalık ortamda bulunan-gezinen kişilerden birinin virüsü bulaştırıcı olabilmesinin mümkün olduğunu belirterek, “Kesim, etin pay edilmesi, taşınması, depolanması, pişirilmeye hazırlanması gibi işlemler sırasında el hijyenine çok dikkat edilmeli.
Ete dokunduktan sonra su ve sabunla en az 20-30 saniye yıkamadan, eller ağız, burun ve göze temas ettirilmemeli. Kesim ve pay edilme işlemleri, olabildiğince az sayıda kişilerce yapılmalı ve ilgisiz kişiler etrafta gezinmemeli. Ortamda bulunan herkes maskesini usulüne uygun olarak takmalı. El yıkanabilmesi için kalabalığa yetecek sayıda lavabo, sabun ve kağıt havlu olmalı” ifadelerini kullandı.
“BULAŞ ZİNCİRİ OLUŞABİLİR”
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, Kurban Bayramı'na ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. "Kurban Bayramı (Ramazan Bayramı'ndan) daha riskli. Riskleri şöyle sınıflandırabiliriz, aslında bayram gelmeden riskler başlıyor. Hayvan pazarları kurulmaya başlandı ya da başlanacak.
Bu sırada tüm büyükşehirlere Anadolu'nun her yerinden hayvanlar getiriliyor, onlarla birlikte çok kişi büyükşehirlere geliyor, çadırlarda ya da hayvan pazarlarında konaklıyor. Şehirler arasında bir hareket oluyor.
İkincisi pazar yerlerinde büyük bir yoğunluk oluyor. İnsanlar kurbanlık almak için gidiyor, genelde birden fazla kişi gidiyor, yoğunluklar oluyor. Orada bulaş zinciri oluşabilir.
“KESİM YERLERİ CİDDİ BİR RİSK KAYNAĞI”
Prof. Dr. Tevfik Özlü, Bayram günü kurban kesme yerleri hakikaten çok riskli, kalabalık yerler. İnsanlar sabırsız, aceleci olabiliyor. İşini bitirip gitmek istiyor. Bir hayvan için 6-7 kişi oluyor. Orada tedbirleri sağlamak çok zor ve hijyen de orada çok önemli hale geliyor. Sadece maske ve mesafe değil hijyen çok önemli orada.
Kesim yerleri ciddi bir risk kaynağı. Bence hayvan pazarlarından bence daha yoğun bir risk kaynağı.
“BUNU KONTROL ETMEMİZ ŞART”
Prof. Dr. Tevfik Özlü, Ramazan'da olduğu gibi bayram namazı ve bayram ziyaretlerine ilişkin de bir risk var. Kurban Bayramı'nda bir de davetler var. Evde yemekler pişiyor, konu komşu, dost, akraba sofralar kuruluyor. Bu biraz daha bir arada olmayı teşvik eden bir ortam oluyor. Bunu kontrol etmemiz şart. Kurul'da da önerilerim oldu ama bunu tamamen yok edemezsiniz ama riski azaltabiliriz.
Vekâletle kurban kesmeyi cazip hale getirmeliyiz. İnsanlar kendi kurbanlarını kendi satın alıp, kendi kesip, kendi hazırlaması riski artırıyor. O yüzden eğer bir firma ya da STK'ya vekaletle kurbanı keser, eti vatandaşa verebilir.
Kurban Bayramı'nda evde miyiz?
Şu gün açıklansın demek beni aşan bir durum. Bayrama doğru tekrar risk değerlendirilmesi yapılacak. Genel bir kısıtlama-yasaklama gündemde yok ama illerde, il hıfzıssıhha kurulları gerek duyarlarsa böyle kısıtlamalar yapabilir, yetkileri var. İller sanıyorum bayrama yakın bir zamanda kendi durumlarını değerlendireceklerdir. Bir ilde enfeksiyon tırmanış halindeyse, o zaman bu ilde kurbanla ilgili sürecin eskisi gibi tekrarlanması sıkıntı yaratacak. Düşme trendindeyse o zaman yine bazı tedbirlerle, kontrollü şekilde bayram yapılabilir."
DOÇ.DR. KAYIPMAZ: “BU SENE VEKÂLETEN KURBAN KESECEĞİM”
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, “Kurban kesim alanlarında çok dikkatli olmalıyız. Ben bu sene vekaleten kurban kesmeyi tercih ediyorum. Ve aynı zamanda yakınlarımızla, akrabalarımızla yapılacak bayramlaşmalarda da ciddi bir kısıtlamaya gitmeyi düşünüyorum. Çünkü kalabalık ortamlarda pozitif bir kişinin çok sayıda akrabasıyla, yakınıyla temas etmesi hastalığın yayılmasında risk faktörü oluşturacaktır” dedi.
Aynı zamanda Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi olan Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, Kurban Bayramı'nda kılınacak bayram namazına dikkat çekerek, “Kutsal olan bu Bayram namazına vatandaşlarımızın ilgisinin yoğun olacağını öngörüyoruz. Bayram namazının daha çok camilerin açık alanlarında kılınması gündeme gelebilir veya bahçesi olmayan uygun açık alanı olmayan camilerin, mahallelerde bulunan okulların bahçeleri kullanılabilir.
Belediyelerin bu noktalarda maske dağıtımı ya da tek kullanımlık seccade dağıtımı gibi önlemler bayram namazı esnasında kişiler arası mesafeyi koruma yönünden faydalı olacaktır” diye konuştu.
“KURBAN KESİM ALANLARINDA DİKKATLİ OLMALIYIZ”
Kurban pazarlarının kurallara uyulmadığı takdirde tehlikeli olabilecek yerler olduğunu belirten Doç.Dr. Kayıpmaz, “Kurban kesim alanlarında çok dikkatli olmalıyız. Mesafenin korunamayacağı durumlarda maskeyi unutmamalıyız. Örneğin ben bu sene vekaleten kurban kesmeyi tercih ediyorum. Ve aynı zamanda yakınlarımızla, akrabalarımızla yapılacak bayramlaşmalarda da ciddi bir kısıtlamaya gitmeyi düşünüyorum.
Yine Ramazan Bayramı'nda olduğu gibi sevdiklerimizle uzaktan, telefonla, görüntülü görüşmeyle bayramlaşmayı düşünüyorum. Çünkü kalabalık ortamlarda pozitif bir kişinin çok sayıda akrabasıyla, yakınıyla temas etmesi hastalığın yayılmasında da bir risk faktörü oluşturacaktır” ifadelerini kullandı.
“AİLEDEN BİR KİŞİNİN KESİM ALANINDA OLMASI KÂFİDİR”
Kurban kesim alanlarında kalabalıkların oluşturulmaması gerektiğine dikkat çeken Doç.Dr.Kayıpmaz, “Her aileden bir temsilcinin bu ortak kesilen kurbanın başında olması kafidir. Ve daha sonrasında bu kurbanlıkların pay edileceği yerlerde de mutlaka sosyal mesafe ve hijyen kurallarına da dikkat edilmesi lazım.
Ritüellik birçok şeyi bu Corona virüs salgını sırasında biz aslında geride bıraktık. Tokalaşmak yerine gönül selamı vermeye başladık ya da birbirimizi uzaktan selamlamaya başladık. Aynı şekilde o geleneksel kurban pazarlarının bir ritüellik pazarlık modeli haline gelen el ele kuvvetli biçimde sıkışmanın ve temasın bu sene kurban pazarlıkları sırasında yapılmaması lazım.
Sonuç itibarıyla enfekte bir kişinin vücut salgıları eline bulaşabiliyor ve diğer insanın da ona temas edip, elini ağzına burnuna götürmesiyle birlikte virüs yayılacak ortamı kendine çok kolay bir şekilde buluyor. Hem kurban pazarında hem kurban kesim alanlarında bizim tedbirleri kesinlikle aksatmamamız; o eski ritüellik öğeleri de kullanmamamız lazım” diye konuştu.
“VİRÜS KURBAN ETİNE GELİRSE...”
Enfeksiyon Hastalıkları ve Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, Kurban etinin pişirilmesinde bir problemimiz yok. Kasaptan da et alıp gayet rahat bir şekilde yiyebiliriz. Benim asıl korkum kurban eti değil, meşhur kurbanlık pazarlığı sırasındaki tokalaşmalar ve yakın temaslar.
Kurban Bayramı için asıl korkum tekrar bir seyahat hareketliliği başlayacak. İnsanlar mutlaka büyüklerini görmeye gitmeye çalışacaklar. Mümkünse yine herkes oturduğu yerde kalsınlar. Onları riske atmamak için bence bu bayram da yerimizde oturalım derim.”
PROF DR. TÜKEK’TEN ÇOK KRİTİK CORONA VİRÜS UYARISI...
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Ögretim Üyesi, Türkiye İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tufan Tükek corona virüs salgını konusunda Kurban Bayramı öncesi çok önemli uyarılarda bulundu.
Prof. Dr. Tufan Tükek Corona virüs salgını konusunda Kurban Bayramı öncesi çok önemli uyarılarda bulundu. Son günlerde Çapa'ya gelen hasta sayısında artış olduğunu belirten Tükek, "Son günlerde Çapa’ya gelen hasta sayısında artış var. Bu artışla birlikte ağır pnömoni (zatürre) olgularında da artış var" bilgisini paylaştı.
Tükek şu ifadeleri kullandı:
Önümüzde kurban bayramı var. Lütfen ziyaretleri erteleyelim.
Bu çok önemli yeniden 2000'li rakamları görebiliriz. Telefonla bayramlaşalım. Aşıya kadar dayanalım lütfen!..
İşte o paylaşım: “Son günlerde Çapaya gelen hasta sayısında artış var. Bu artışla birlikte ağır pnomoni bulgularında artış var. Önümüzde Kurban bayramı var. Lütfen ziyaretleri erteleyelim. Bu çok önemli yeniden 2000’li rakamları görebiliriz. Telefonla bayramlaşalım. Aşıya kadar dayanalım lütfen.”
Coronasız günler dileğiyle...
YAZARIN ÖZEL NOTU: Bu vesile okuyucularımın ve tüm İslam Âlemi’nin Kurban Bayramı’nı en içten dileklerimle kutlar; sağlık, mutluluk ve esenlikler dilerim...