Kurban dini bir vecibedir. Diğer ibadetlerimizde olduğu gibi Kurban ibadetinde de Allah"a yakınlaşmayı ve O"nun rızasını umarız.
Arkaplanında çok ibretli tarihi olaylar olan Kurban ibadeti vesilesiyle insanın şeytanla mücadelesini ve Allah"ın yardımıyla galip olmasını; iyi ile kötü nün savaşını ve sonunda Allah"ın lütfuyla iyi nin kötü yü yenmesini öğreniyoruz.
Kendi samimiyetsizliği ve kötü niyeti yüzünden Allah"a sunduğu kurbanı kabul edilmeyen Kabil, suçu kendinde arayacağına, kardeşi Habil"i öldürmüş, kaba kuvvetle iyilik ve fazileti yok edeceğini sanmış; Habil ise tam bir teslimiyetle büyük bir fazilet örneği göstererek: Beni öldürmek için elini kaldırsan da ben seni öldürmek için elimi kaldırmam demiştir. Bu, günümüz açısından ders çıkaracağımız çok ibretli bir olaydır.
Habil ve Kabil örneğinde olduğu gibi, tarih boyunca, iyi ve kötü daima mücadele etmiş, bedeli ağır olsa da, iyi daima galip gelmiştir. Bu, bugün de böyledir, yarın da böyle olacaktır. Çünkü iyi sonuç müttakiler içindir ve Allah"ın kanununda değişme yoktur.
Kurban ibadetinin derunundaki sırrı ve sakladığı hikmeti bir nebze olsun ortaya çıkarabilmek için bu iyi ve kötü insan tipinin özelliklerini Habil-Kabil kıssasından takip edelim:
Onlara, Adem"in iki oğlunun haberini gerçek olarak oku: Hani birer kurban takdim etmişlerdi de birisinden kabul edilmiş, diğerinden kabul edilmemişti. (Kurbanı kabul edilmeyen kardeş, kıskançlık yüzünden): Andolsun seni öldüreceğim dedi. Diğeri de: Allah ancak takva sahiplerinden kabul eder. dedi. Andolsun ki sen, öldürmek için bana el kaldırsan (bile) ben sana, öldürmek için el kaldıracak değilim: Ben alemlerin Rabbi olan Allah"tan korkarım.
Ben istiyorum ki sen hem benim günahımı, hem de kendi günahını yüklenip ateşe atılacaklardan olasın: zalimlerin cezası işte budur. Dedi. Nihayet nefsi onu, kardeşini öldürmeye itti de onu öldürdü: bu yüzden de kaybedenlerden oldu.
Derken Allah, kardeşinin cesedini nasıl gömeceğini ona göstermek için yeri eşeleyen bir karga gönderdi. (Katil kardeş) : Yazık bana! Şu karga gibi olup ta kardeşimin cesedini gömmekten aciz mi oldum dedi ve ettiğine pişman oldu.(Maide 27-31)
Bir işin başı değil sonu önemlidir. Sabır, iman ve ihlas Habil"i şehid mertebesine yükseltti. Kin, hased ve adavet Kabil"i nedamet ve zillet karanlığına gömdü.
Kurban"ın, Allah"ın Rahman sıfatının tecellisi olarak, müslüman olsun olmasın, bütün insanlara Allah"ın bir ikramı olduğunu da unutmamalıyız. Doğudan batıya bütün dünya yoksulları Allah"ın bu ikramından nasibini almaktadır. Hac vesilesiyle Mekke"de kesilen kurbanlar büyük organizasyonlarla dünyanın fakir bölgelerine gönderildiği gibi, müslüman ülkelerden yapılan kurban bağışları da yeryüzünün fakir, çaresiz insanlarına ulaştırılmaktadır. Sanki Kurban, Rahman"ın kullarının, iman kardeşlik ve dayanışma ruhuyla kainata serdiği bir ziyafet sofrasına dönüşmektedir.
Kalıcı olan, kazandıracak olan ise ihlas ve takvadır:
Onların ne etleri, ne de kanları Allah"a ulaşır; fakat O"na sadece sizin takvanız ulaşır. Size verdiği hidayetten (ve bu hayvanlara sahip kılmasından) dolayı Allah"ı büyük tanımanız içindir ki O, bu hayvanları böylece sizin istifadenize verdi. (Ey Muhammed!) güzel davrananları müjdele)
Allah iman edenleri esirger. Şu da muhakkak ki Allah hain ve nankör olan herkesi sevgisinden mahrum eder. (Hac 37-38)
Bayramınız mübarek, kurbanınız makbul olsun.