Kamudaki doktorun işi zor

Anayasa Mahkemesi, üniversite öğretim üyelerine muayenehanelerinde çalışma iznini verirken, aynı hakkı kamu hekimlerine vermemiştir. Daha doğrusu CHP’nin de bu yönde Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusu olmamıştır. Bu sebeple kamu hekimlerinden muayenehanesi olanlar 30 Temmuz’a kadar muayenehanelerini kapatmak zorundalar.

a- Devlet memurları serbest çalışamazlar

Üniversite öğretim üyelerinin çalışma hukukunu 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu düzenler ve bunlar için özel sektörde mesai dışı çalışma veya büro açma yasağı yoktur. Ancak, kamu hekimleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre çalışırlar ve devlet memurlarının mesai sonrasında özel sektörde veya kendi bürolarında çalışmaları yasaktır. Mesela, DSİ’de çalışan bir mühendis, mesai sonrasında bir başka işyerinde çalışamayacağı gibi kendisi vergi mükellefi olup mühendislik bürosu açamaz.

b- Hekimler istisnai olarak çalışabiliyorlardı

Devlet memuru olan kamu hekimlerine ise bu yasak sadece özel bir düzenleme olan 2368 Sayılı Kanun ile izinlendirilmişti. 12 Eylül 1980’den önce zamanın Sağlık Bakanı Mete Tan zamanında çıkarılan Tam Gün Yasası, 31.12.1980 günü çıkarılan 2368 Sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanun ile kaldırılmıştı ve hekimlere de muayenehane açıp mesai sonrası çalışma hakkı vermişti. 2368 Sayılı Kanun’un 4’üncü maddesi, “1’inci madde kapsamına giren personelden, özel kanunlarına göre meslek ve sanatlarını serbest olarak icra etme hak ve yetkisine sahip olanlar istedikleri takdirde 1’inci maddede öngörülen tazminat hakkından yararlanmamak şartı ile mesai saatleri dışında serbest olarak çalışabilirler. Bunlara iş güçlüğü, iş riski ve teminindeki güçlük zamları veya bu mahiyetteki zamlar ödenmez. Ancak, il sağlık müdürlüğü ve başhekimlik görevini yürütenler serbest olarak çalışamazlar. Askeri sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan başhekimler serbest çalışma yasağına tabi değildir” demekteydi.

c- 2368 Sayılı Kanun, 30 Temmuz günü ölüyor

Tam Gün Yasası’nın 19’uncu maddesinin “a” bendi ile kamu hekimlerine mesai sonrası serbest çalışma hakkı veren 2368 Sayılı Kanun, 30 Temmuz 2010 günü ortadan kalkıyor. Bu sebeple kamu hekimleri, 30 Temmuz 2010 gününe kadar muayenehanelerini kapatamayacaklar.

Dava süreci nasıl gelişir?

1- 30 Temmuz 2010’a kadar kamu hekimleri muayenehanelerini kapatmayacaklar.

2- Sağlık Bakanlığı, bu hekimler hakkında “Memurların özelde ve muayenehanelerinde çalışması yasaktır” diyerek soruşturma açacak ve memuriyetten çıkarmaya varan disiplin cezaları verecek.

3- Hekim, disiplin cezalarına karşı idari yargıda dava açacak ve davasında Anayasa’ya aykırılığı öne sürecek.

4- Davaya bakan hâkim de Anayasa’ya aykırılığı ciddi bulacak ve Anayasa Mahkemesi’ne başvuracak.(Danıştay’a da başvurabilir.)

5- Anayasa Mahkemesi de davayı kabul edecek ve 5497 Sayılı Kanun’un 19’uncu maddesinin “a” bendini iptal edecek. Benim şahsi kanaatim, zor bir yoldur ve iptal süreci çok uzun süreceğinden bu süreç esnasında birçok hekim disiplin yoluyla memuriyetten de atılmış olacaktır. Dava 3-4 yıl sürecektir.

MUAYENEHANE İÇİN 30 TEMMUZ SON GÜN

Sonuç olarak, “Tam Gün Kanunu”nun 19’uncu maddesinin “a” bendi ile devlet memuru olan hekimlere, muayenehane açma hakkı veren 31.12.1980 tarihli 2368 Sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanun, 30 Temmuz 2010 günü itibarıyla iptal edileceğinden, yani mülga olacağından, 2368 Sayılı Kanun’un 4’üncü maddesiyle kamuda çalışan hekimlere özel muayenehane açma yetkisi kalkmaktadır. Bu sebeple kamu hekimleri, 30 Temmuz’a kadar muayenehane ile hastane arasında seçim yapmak zorundadırlar. Bunu yapmazlarsa, 31 Temmuz sabahından itibaren haklarında disiplin hükümleri işlemeye başlayacak ve memuriyetten çıkarılmaya varan cezalandırma sürecine muhatap olacaklardır. Gerçi TTB, “Disiplin cezaları için idari yargıda dava açın” demektedir ama bu davalar 3-4 yıldan önce sonuç alınamayacak davalardır. Bu arada bu düzenleme için CHP’nin, Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusunda bulunmadığını da hatırlatmak gerekir.