Eski Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, dün gece NTV"de yayımlanan Neden programında, Can Dündar"ın PKK terörüne ilişkin sorularını yanıtladı.
Kürt sorununun 1800"lü yıllardan miras kaldığını ifade eden Öneş, Dış bağlantıları vardır. Ama asıl olarak Türkiye"nin bir iç sorunudur. Cumhuriyet tarihi boyunca eşit vatandaş uygulaması yaratacak bir siyaset görmedik diye konuştu.
"Kürt sorunu çözümlenmeli"
Konjonktür ve gelişmelerin çözümü kaçınılmaz kıldığını, temelde toplumsal talep ve iç dinamiklerin barış istediğini söyleyen Öneş, şöyle konuştu:
Toplumsal talep siyaseti çözüme zorluyor. Ancak siyaset yeterli dinamizmi gösteremiyor. Gerekli politika üretimini yapamıyor. Cumhuriyet tarihi boyunca eşit vatandaş uygulaması yaratacak bir siyaset uygulaması ile karşı karşıya kalamadık. Kürt sorunu 1800"lü yılardan itibaren bize miras kalmıştır. Dış bağlantıları vardır. Ama asıl olarak bir iç sorundur, Türkiye"nin sorunudur.
Sorunun çözümü için terörü doğuran sebeplerin ortadan kaldırılması gerektiğini dile getiren Öneş şöyle konuştu:
Kürt sorununun da dayandığı Türkiye"nin demokratikleşmesi sorunu karşımıza çıkıyor. Bunu ancak siyaset çözebilir. PKK terörü Kürt tabanında tepki yaratıyor artık. Silahların bırakılması siyasetin öne çıkması için önemli. Kürt toplumunda, STK"larında, PKK"nın baskısına rağmen PKK karşıtlığı artmakta. Farklı talepler ortaya çıkmakta. Kürt kimliğinin benimsenmesi, demokratik hakların genişletilmesi gerekiyor. Bölge insanının da bilinçlendirilmesi önemli. Demokratik açılımların yapılması, siyasetin öne çıkması gerekiyor. Terör sorunu sadece silahlı mücadele ile çözülmez. Askerin bu yönde yaptığı tespit de önemli. Bu askerin yapacağı bir tespit değil siyaseteni yapacağı bir tespit olmalı ve bunun ışığında bir kurumsal yapılanmasının olması gerekir. Işığını gördüğümüz çalışmaların yoğunlaştırılması gerekir.
YENİ ANAYASA YAPILMALI
Sorunun çözümünde yeni bir anayasanın da önemli rol oynayacağını vurgulayan Öneş, Temel felsefesi evrensel değerlere bağlı olan bir anayasa. Ancak temel maddelerinde herhangi bir kimliğe ayrıcalık tanıyan maddeleri olmamalıdır. Böyle bir yaklaşım getirilirse PKK"nın muhataplığı gibi bir sorunla da karşı karşıya kalmayacağız. En geniş mutabakatla bir anayasa oluşturulmalı. Çoğulcu demokratik bir anayasa olmalı bu dedi. Öneş şöyle devam etti.
Anadolu kültürü farklı renkleri, farklı inançları içerisinde barındıran bir kültür olarak devam ediyor. Bu kültür sorunun çözümü için önemli bir zemin. Biz farklı açılımların farklı kavgaların yarattığı sorunlarla karşı karşıyayız. Bütünlük, ideolojik bir yapı üzerinde değil, bu kültür üzerinde olmalı. Kürt-Türk kimliği gibi sorgulamalar da bu sayede ortadan kalkıyor. Anadilin öğretilmesinin mesele olmaması lazım.
IRAK YAŞAMSAL BÖLGE
Irak"ın Türkiye için yaşamsal bir bölge olduğuna dikkat çeken Öneş, Irak konumuyla, jeostratejik önemiyle, sahip olduğu yeraltı kaynaklarıyla yaşamsal bir bölge... Süper güçler için de öyle. Irak"ın tohrak bütünlüğü Türkiye için çok önemli. Irakta yaşayan Kürtlerin bizim kardeşlerimizle bütünlüğü bizim için önemli. Talabani-Barzani ismi öne çıkarılarak buraya yaklaşılması hatalı. Buraya bölgeye barışı getirecek adımları biz atmalıyız. Kuzey Irak"ta kontrollü bölge yaratmak, buranın işgali gibi adımlar tüm diplomatik adımlar tükendikten sonra atılmalı. Bu aşamada doğru değil. Bu aşamada diplomatik adımlar, barışçı adımlar atılmalı diye konuştu.