Her bahar havaların ısınmasıyla insan metabolizmasında oluşan değişiklikler; yorgunluk, eklem ağrıları, bitkinlik, güçsüzlük ve uyuma isteğini de beraberinde getiriyor. Hava değişimi sonucu hormonların salgılarındaki farklılık ve birçok etkenin neden olduğu bahar yorgunluğuyla baş etmenizin öncelikli yolu ise doğru besinleri, doğru miktarda tüketmek. Yeterli ve dengeli beslenmek içinse temel yiyecek gruplarından olan; et grubu, süt grubu, sebze - meyve grubu ve tahıl grubu yiyecekleri ihtiyacınız doğrultusunda yemelisiniz. Dikkat etmeniz gereken diğer etkenler ise bol sıvı içmek ve düzenli egzersizi bir yaşam biçimi haline getirmek olmalı. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış, baharı zinde geçirmenin 10 formülünü sıraladı:
1.Güne mutlaka kahvaltıyla başlayın
Besin tüketmek sindirim sistemini aktive ettiği için sabah yapacağınız dengeli bir kahvaltı metabolizmanızın çalışmasını sağlayarak, sabah yorgunluğunuzu atmanıza destek olacak. Yağlı, ağır bir kahvaltıdan kaçınarak et ve süt grubundan yumurta ile peynir, tahıl grubundan tam tahıllı ekmek, sebze-meyve grubundan mevsim yeşilliklerine sofranızda mutlaka yer verin. Özellikle C vitamini açısından zengin olan kırmızıbiber ve yeşillikler vücudunuzu zinde tutacaktır. Kahvaltının yanı sıra sık sık ve düzenli beslenmeyle öğünlerinizi ayarlayarak kan şekerinin gün boyu dengelenmesini sağlayabilir, böylelikle bahar yorgunluğu belirtilerini azaltabilirsiniz.
2. Kafeinli içecekleri sınırlayın
Kafein, vücutta demir ve diğer besinlerin emilmesini önlemesinin yanı sıra vücuttan su atımını da attırarak bahar yorgunluğunu tetikliyor. Ayrıca kafein, kalsiyumun idrarla vücuttan atılmasına da neden oluyor. Kalsiyumun vücuttan atılması da bahar yorgunluğunu tetikliyor. Bu yüzden çay, kahve, kakao ve benzeri kafeinli içecekleri günde 2-3 fincandan fazla tüketmeyin.
3. Su içmek için susamayı beklemeyin
Baharda hava ısısının artmasıyla beraber vücutta nem kaybı ile ciltte kuruma oluşabiliyor. Bu durumda yeterli sıvı alınmazsa; halsizlik, kas krampları ve bağırsak tembelliğiyle kendini gösteren bahar yorgunluğu oluşabiliyor. Havaların ısınmasıyla gelişebilecek su kayıplarını önlemek, hava değişikliğine bağlı dolaşım problemlerinden kurtulmak ve vücuttan toksinlerin atılmasını sağlamak için günde en az 2.5-3 litre su içmeyi ihmal etmeyin. Bunun için de susamadan su içmeyi alışkanlık haline getirin.
4. Yoğurt ve kefiri unutmayın
Yoğurt ve kefir gibi fermente süt ürünlerinin düzenli tüketimi bağırsak florasını güçlendirerek bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor. Güçlü bir bağışıklık sistemi de bahar yorgunluğunu kolay atlatmanızı sağlıyor. Her gece bir bardak kefir ve ana öğünlerde bir kase yoğurt tüketmeniz, bağışıklık sisteminizi güçlendirecektir.
5. Antioksidanlara hak ettikleri değeri verin
Bağışıklık sistemini en iyi destekleyen A, C ve E vitaminlerinden zengin besinleri sofranızdan eksik etmeyin.
- A vitamini bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısında önemli derecede artış sağlıyor. Havuç, ıspanak, kabak, marul, brokoli, karaciğer ve domateste bulunuyor. Günlük 1 adet havuç A vitamini ihtiyacını karşılıyor.
- C vitamini, serbest radikallere karşı savunma mekanizmasını geliştiriyor. Limon, portakal, çilek, greyfurt, kivi, dolmalık biber, enginar, brokoli, fasulye, maydanoz, ahududu ve kuşburnunda bolca mevcut. Günlük bir adet orta boy kivi C vitamini gereksinimini karşılıyor.
- E vitamini, ay çiçek yağı, zeytinyağı, fındık, badem, soya, ceviz ve fıstık türlerinde bulunuyor. Günlük 1 avuç fındık E vitamini ihtiyacının çoğunu karşılıyor.
6. Tam tahıllı besinleri her öğünde sofranızda bulundurun
Tam buğday, çavdar ve yulaf gibi tam tahıl ürünleri; zengin lif içerikleri, kan şekerini düzenlemeleri ve yüksek oranda B vitamini içermeleri nedeniyle bahar mevsiminde her öğünde sofranızda bulunması gereken besinlerden.
7. Kuruyemişlerle ara öğünlerinizi renklendirin
Özellikle fındık, badem ve ceviz içerdikleri E vitamini, lif, magnezyum ve omega-3 yağ asitleri sayesinde yorgunluğun düşmanı olan besinler. Günde 10 fındık veya 6-8 adet badem ya da 2 adet ceviz tüketmek, baharı enerjik geçirmeniz için gerekiyor. Ancak yüksek enerjileri nedeniyle bu besinleri daha fazla tüketmeyin.
8. Tatlı ve hamur işlerinden kaçının
Pasta, kek ve bisküvi gibi besinleri mümkün olduğunca tüketmeyin. Bu ürünlerde bolca bulunan basit şeker, kan şekeri seviyenizin birden yükselmesine yol açıyor. Ardından kan şekeriniz yükseldiği gibi hızla da düşüyor. Pankreas da bunun sonucunda yüksek dozda insülin salgılayarak kendinizi iyice bitkin hissetmenize neden oluyor.
9. Bitki çaylarını ihmal etmeyin
Bitki çayları lenf dolaşımımızı düzene koyup, bağırsak hareketlerini kolaylaştırıcı etkiye sahip. Ekinezya, kuşburnu veya adaçayından günde bir fincan içmeniz, bahar yorgunluğunu atlatmanıza yardımcı olacaktır.
10. Hızlı tempoda yürüyüş yapın
Spor insanı hem dinlendiriyor, hem sinir sistemini rahatlatıyor, hem de bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Açık havada yapacağınız hızlı tempolu bir yürüyüş, sabahları yapacağınız 15 dakikalık egzersizler güne zinde başlamanızı sağlayacaktır.