Şuayip YAMAN
Çubuk Dernekler Federasyonu (ÇUDEF) ile Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nin ortaklığı, Çubuk Belediyesi’nin destekleri ve Ankara Kalkınma Ajansının 2014 yılı “Doğrudan Faaliyet Desteği Programı” çerçevesinde sağladığı destekler ile yürütülen “Çubuk Agat Taşı İşlemeciliği Etüdü” konulu proje kapsamında Çubuk Belediyesi Mehmet Akif Toplantı Salonu’nda “Proje Çalıştayı” düzenlendi.
Çalıştay’a, akademisyenler, özel sektör temsilcileri, Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü yetkilileri, sivil toplum örgüt temsilcileri de katıldı.
Proje Çalıştay’ını Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Veli Çelik yönetti.
Çubuk Dernekler Federasyonu (ÇUDEF) Başkanı Recep Taş açılış konuşmasında, “Dünyada sadece Çubuk’ta çıkan Agat taşının ilçe için yaratacağı katma değerin artırılması amacıyla önerileri masaya yatıracağız. Ayrıca Agat taşının bir takı olarak işlenmesi için eğitim, tasarım ve üretim araçlarının etüt edilmesi, taşın sağlık, mobilya ve dekorasyon sektörlerinde değerlendirilmesi ve sektörün tanıtımına yönelik stratejilerinin belirlenmesi gibi konular ele alınacak.”
Açılış konuşmasının ardından konuşmacılara söz verildi.
Başkan Dr. Tuncay Acehan, “Agat Taşı Büyük Bir Değer”
Agat taşının büyük bir değer olduğunu ifade eden Belediye Başkanı Dr. Tuncay Acehan, “Sayın Prof. Dr. Murat Hatipoğlu bir konuşmamızda, “Siz milyarlarca servetin üzerinde oturuyorsunuz. Ama bunun kıymetini bilmiyorsunuz” demişti.
Çubuk Agat Taşı’nı ilk telaffuz eden merhum Dr. Mehmet Nebi’den duyduğumda şaşırmıştım.
Hem proje ortağı olarak hem de burada sunumu hazırlayan kişi olarak Agat taşını sadece süs taşı olarak değil, bundan sonra endüstriyel anlamda kullanılmasını sağlamak için çalışmalar yapılması gerekir.
Özellikle belli kimyasal maddelerin elde edilmesinde ve mobilya sektöründe Agat taşının kullanılabileceğini gördük. Ben Agat taşının çok büyük bir değer olduğunu ve bu adımlar atıldığı takdirde Çubuk için büyük bir getirisi olduğunu düşünüyorum.
Buna varan bir dedik, bundan sonra arkası gelecek diye düşünüyorum.
Çubuk’un adı turşu ile anılıyor. O, yan cebimizde dursun.. Öyle sanıyorum ki Çubuk Agat Taşı hem değeri ve hem de ekonomik nedeniyle ilçeye büyük bir katkı sağlayacak. Bu işle uğraşan arkadaşlarıma katkı ve desteklerinden dolayı teşekkür ediyorum.”
AVEO Bilişim Mühendislik proje ve Danışmanlık Denetim Limited Şirketi temsilcisi Osman Selami Budak, “Yüklenici firma olarak bu çalışmayı yaptık. İki aydır bu proje üzerinde çalışıyoruz. Bu konuda MTA ve Maden Tetkik Enstitüsü’nün de desteklerini aldık” dedi.
Ve yaptığı sunumda;
Projenin Metodolojisi, Çalışma Metodu, Türkiye’de Doğal Taşlar ve Süsü Taşlarının Önemi, Çubuk Agat Taşı Hakkında Özet Bilgi ve Bulunduğu Yerler. Çubuk Agat Taşı İşleyen İşletmeler, Durum Analizi, Agat Taşı’nın Dünyadaki ve Bizdeki Önemi, Agat Taşı’nın Güçlü, Zayıf Yanları, Fırsatlar ve Tehditler konu başlıkları ile açıklamalarda bulundu.
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Veli Çelik, “Bu çalışmalardan hedefimiz agat taşının hangi sektörlerde kullanılabileceğinin ve bununla ilgili ne tür yatırımlar yapılabileceği, sektörlerle ilgili ilişkilerin bunların değerlendirilmesi sonucunda bir fizibilite etüdünün çıkarılması ve bu fizibilite etüdü ile de ne türlü bir yatırımın yapılabileceğinin ortaya konulmasıdır” dedi.
Üniversite olarak ne ihtiyaç gerekiyorsa biz varız. İşin içinde teknoloji olmazsa hiçbir şey olmaz.
Zenginliğin geri dönüşümü çok önemli..
Tarımda, sanayide, eğitimde, sağlıkta, hemen her şeyde sizinle beraberiz.”
MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi Müdürü Gonca Nalcıoğlu, “Tabiat Tarihi Müzesi; Dünyanın ve insanlığın milyonlarca yıllık tarihine ev sahipliği yapan MTA Tabiat Tarihi Müzesi, ilk kez 7 Şubat 1968 tarihinde ziyaretçileri ile buluşmuştur.
Türkiye’nin uluslararası standartlara sahip ilk ve tek tabiat müzesi, MTA’nın araştırmacı kimliğine paralel olarak bugün oldukça zenin bir koleksiyona sahiptir.
Müze de ülkemiz ve dünyanın çeşitli yerlerinden hayvan ve bitki türleri, fosil, mineral, kayaç ve maden örnekleri ile ayrıca Enerji Parkı’nda her türlü enerji kaynakları ve enerji üretimi sergilenmektedir.
Projenizde bize düşen ne varsa, özellikle de fizibilite ve arazi çalışmalarında bize düşenleri yapmaktan mutluluk duyarız. Rezerv çalışmalarına yönelik bir çalışma var. Arazi ruhsatları konusunda Müze olarak ne yapabiliriz. Aynı zamanda ürünlerinizi sergileyerek, satışını da yapabiliriz. Bu anlamda her türlü destek ve katkıya hazırız.
Doç. Dr. Murat Hatipoğlu, “Çubuk 15 Milyar Dolarlık Bir Hazinenin Üzerinde Oturuyor”
Çubuk’ta uzun süre yarı değerli taşlar ve ve Agat taşı üzerinde çalıştığını anlatan Dokuz Eylül Üniversitesi Gemoloji ve Mücevher Uzmanı Doç. Dr. Hatipoğlu Agat taşının dünyanın başka bir yerinde çıkmadığını söyledi ve konuşmasına şöyle devam etti, “Agat taşı, Allah’ın Çubuk İlçesine bahşettiği bir lütuftur.
Agat Taşı’nı 6 bin yıl önce Sümerler bulmuş ve kullanmıştır.
Romalıların en büyük hazinelerinin Çubuk Agat taşından yapılmış eserler olduğu tarihi bir gerçektir. 2 bin yıl önce Romalı Neron’un hazinem dediği Agat’tan yapılmış kâse ve bardaklar var.
Keza Almanya’da Agat süslemeli koltuklar var.
Bu taş ülkemizi dünyaya tanıtacak doğal elçilerimizden birisidir. Şu an Çubuk bölgesinde ekonomik değerle 10 ila 15 milyar dolarlık bir rezervi yatmaktadır. Bu taş hem endüstriyel amaçla kullanılır ki bunun en önemli kullanım yeri kimya sanayinin vazgeçilmez unsuru olan agat taşından yapılmış havanlardır.
Her türlü kimyasal ve yahut ta endüstriyel malzemenin öğütülmesi bu havanlarda yapılır. Bu konuda yurtdışına bağımlıyız.
Oysaki böyle havan yapılabilecek katmansı yapıda ki Agatlar Ankara Çubuk bölgesinde bolca bulunmaktadır. Ayrıca bunların özellikle andezitlere bağlı olan katmansı yapıda ki agatlar büyük bloklar verebildiği için yani maksimum 30 santim kalınlıkta, 6-7 metre de uzunluk olduğu için bunlardan belirli ebatlarda kesilecek ve ince plakalarda, gerek otellerde vitray olarak gerekse de diğer süsleme objesi olarak kullanılabilir. Buradan çıkartılan objeler Sümerler yani Mezopotamya’ nın en eski uygarlıkları olan Sümerler tarafından kullanılmış ve bugün dünyada en eski işlenmiş agat objesi olan bir Sümer agat başı da bulunmuş ve saklanmaktadır. Bunun menşei Ankara Çubuk bölgesidir.
Tarihi Bekir Ağalar Konağı’nda açılan ‘Çubuk Agat Taşı’ sergisi çok önemli..
Bu objeyi en iyi şekilde anlatmanın en iyi kuralı bundan yapılmış objelerin sergilendiği mekânların korunmasıdır. Ne mutlu ki böyle bir Agat taşının hem de çıktığı bir bölgede sergileniyor olması bizler için çok önemli bir şeydir.
Agat Taşı bulunan sahanın 5. Grup sertifikasının alınması gerekir.
Bu konuda MTA ile ortak bir çalışmanın yapılması gerekir. Keza ruhsatla ilgili çalışmaların yapılması gerekir.
TUBİTAK projesi yapılmalı, bu proje ile bir milyonluk proje desteği sağlanabilir.
Bu proje ile bir ‘vitray’ çalışması yaparsanız, dünyaca ünlenebilirsiniz.
Bunları yaptığınız sürece başarı elde edersiniz. Gelin bu helvayı birlikte yapalım.”
Ankara Kuyumcular ve Saatçiler Odası Başkanı Hasan Çavuşculu, “Süs sektöründe Agatların yeri konusunda yaptığı konuşmada, “ Bu işte Murat Hatipoğlu hocam olursa başarılı oluruz dedim. Agat Taşı ile ilgili olarak yıllardır bir çalışma var. Şimdiye kadar hep kuyumculuk sanayi ve dekora doğru hocamız bize bir yol çizdi. Bu konuda da çizecektir.”
Bugünkü Çalış tay çok önemli ve bilimsel bir Çalıştay..
Bundan öncekilerde tabi ki bir çalıştaydı. Ancak şimdi daha özgün ve ileriye dönük planlı, programlı bir çalışma oldu. Bizim oda olarak bunları tanıtımında çeşitli kurum kuruluşlarda ulusal ve uluslararası tanıtımında ve işbirliğinde Dokuz Eylül Üniversitesi olsun, İstanbul Üniversitesi olsun bunlarla birlikte hareket etmelerini sağlarız. Örneğin fuarlara katılmak isterlerse onlara fuarlarda yer temini konusunda fuarcılarla görüştürebiliriz.”
ÇUDEF Başkanı Recep Taş, “Şimdiye kadar çalışmalar amatör düzeyde kaldı. Bunu profesyonel bir duruma gelmesi gerekir. . Bu kadar insan bu işle ilgileniyor.
Önce bu iş yapmaya değer mi? Bunun çalışması yapılacak.
Bu işe katkısı olacak çok kişiyi çağırdık. Birlikte çalışıp senkronize bir iş yaparsak başarıya ulaşırız. Farklı alanlarda farklı düşüncelerle başarıya ulaşabiliriz. Çubuk’ta yerel yönetimle birlikte değerlerimizi değerli hale getirelim.
Burada bir yol çizer isek biz takı bölümünde, imalatında satılmasında üzerimize düşeni yapacağız.
Çubukluların Agat taşı konusunda bir hikâyeleri olması gerekir. Agat taşının neye yaradığını anlatırız. Bunu basın, televizyon yoluyla halka ulaştırırsak başarıyı yakalarız.”
Çubuk Agat Taşı’nın İşlenmesi ve pazarlanması konusunda Özel Sektör temsilcisi Ömer Tanju Durusoy yaptığı konuşmada, “Atölyede çok başarılı işler yapıyoruz. Malzeme olarak sorunlarımız var.
Kullandığımız malzemeleri, kesme makinelerini maalesef çok zor şartlarda elde ediyoruz. Taşlar ve aşındırıcılar yurtdışından geliyor. Ürünlerin ortaya çıkmasında da sorunlar yaşıyoruz.
Bu yüzden yeterli bir katma değer ortaya çıkartamadık. Yeterli sayıda usta yok. Markalaşma yok. Markalaşma da imaj yok.”
Agat taşının Pazarlanması konusunda Özel Sektör temsilcisi Özcan Tekin şunları söyledi, “Ahşapla taşı birleştirerek bir çalışma yaptık. Kız çocuk odası için bir masa tasarımı yaptık.
Ama yurtdışı için ahşap ve Agat Taşını bir araya getirip yurtdışı için bir iş yapamadık.
Agat Taşını merdiven de yapmak istedik. Bu konuda ataşa da ihtiyacımız var. Ama yeterli taşı bulamıyoruz. Agat taşını henüz ekonomiye kazandıramadık.
Agat taşını sadece mobilyada görmeyin, Agat taşı her yerde kullanılabilir.”
Teknik Öğretmen Günay Örücü, Agat taşı ile ilgili eğitimler konusunda yaptığı konuşmada, “2007 yılından beri ‘İşleme Teknikleri Uygulama Alanları’ konusunda bölgemizde bulunan engelli arkadaşlarımıza eğitim vermeye devam ediyoruz.
Çubuk Platformu Derneği’nin yürütücülüğünde düzenlenen kurslar sonrası 80 arkadaşımıza sertifika verdik, bunlardan 20’si ustalık derecesinde.. Ürün ve usta açısından en az 5 işletmeyi doyuracak kapasiteye sahibiz.
Atölyemiz İzmir’den sonra ikinci konumda..
Bir yapı sektöründe, bir kuyumcu sektöründe nasıl iş yapılacağını kursiyerlerimize eğitimlerde gösteriyoruz.
Yaptığımız çalışmaları Çubuk Platformu adına yurtiçi (Ankara ve İstanbul) ve yurtdışı (Almanya) fuarlarda sergiledik ve çok ilgi gördük.
Kurslarda kullandığımız sarf malzemeleri yurtdışından geliyor, hem kısıtlı ve hem de çok pahalı.. Çoğu zaman muadillerini kullanmak zorunda kalıyoruz.
Eğitim alan arkadaşlarımıza atölye kurma aşamasında yardımcı olmaya çalışıyoruz.”
Yüce Kuyumculuk Sahibi Ahmet Keser, “Çok anlamlı ve özel olan bu Çalış tay için çok teşekkür ederim. 33 yıldır içinde bulunduğum bu mesleğe başlamamda Murat Hatipoğlu hocamın çok desteği oldu. Bu işe Erol Çiftçi ile başladık. 12 yabancı ülkeye yüzük, kolye sattık.
Yalnız 5 yıl sıkıntı çektik. Bu süre zarfında kaliteli ustalarla yola çıkamadık. Taş kesme ve tasarım konusunda ustalara ihtiyacımız var.
Ankara Kalkınma Ajansı Uzmanı Muhammed Erkam Bakacak, “Mali Destek ve Doğrudan destek programlarımız var. Ortada bir taş var. Bunun nasıl kullanılacağı ve bununla ilgili neler yapılabileceği var. Eğitim nasıl yapılacak, makineler nasıl bulunacak, bu konuda sorunlar var. Benzer şekilde ihtiyacı olan arkadaşlarımız var.”
Özel Sektör temsilcisi İşadamı Ümit Şenay, “ Taş kesme konusunda en büyük sıkıntı; Eğitim alamıyoruz.”
Atölye Sahibi Mustafa Gürağaç, “2 sene sonra ilçede taş kalmayacak. Taşın ortası bitti, ortası kaldı. Belediye başkanlarımıza, şu taşa sahip çıkın dedim. Ama taşa sahip çıkamadılar. Önüne gelen taşı götürdü. Pazarlama yerlerimiz yok. Taşı Havaalanımız var. Ama Taşı orada teşhir edemiyoruz.”
Çubuklu vatandaş Mehmet Ali Cantürk, “Agat Taşı koleksiyonu ile uğraşıyorum. Agat Taşı toplamak bende bir hobi. İlçede Agat taşı sahipsiz, hemen herkes satıyor.”
Belediye Fen İşleri görevlisi Yusuf Mercan, “Zaman zaman arkadaşlarla arazide taş toplamaya çıkıyoruz. Taşı herkes topluyor. Bunlara sahip çıkılmalı.”
Emekli Öğretmen Ali Naci Yeşiltepe, “Hepimiz bir ve ortak hareket etmeliyiz. Sadece diğer kurum ve kuruluşlar değil, Çubuklular da bir araya gelmeli..Çubuklular olarak bu konuda ortak bir çalışma yapalım.”
Çubuk Platformu Derneği Başkanı Şuayip Yaman, “Yaklaşık yedi yıldır yaptığımız projelerle engelli vatandaşlarımız için “Çubuk Agat Taşı’“ ile ilgili olarak eğitim amaçlı “Taş İşleme” kursları açtık. Bu süre zarfında 80 kursiyere sertifika verdik. Bu arkadaşlarımız hemen her konuda taşı işlediler ve taşa şekil verdiler. Ama kısıtlı imkânlarımız yüzünden onlara bir atölye açamadık. Bu amaçla şirket kuramadık. Sertifika alan engelli arkadaşlarımız da tek başlarına atölye kuracak maddi imkâna maalesef sahip olamadıkları için atölye açamadılar. Birkaç arkadaşımız açtı ama yeterli değil.
İmkânsızlıklar yüzünden istihdama yönelik projeler yapamadık. Yaptıklarımız da kabul edilmedi. Çok önemli bir proje için gerekli olan teknik desteği kağıt üzerinde de olsa bugün burada bulunan bir kurumdan maalesef alamadık.
Üstelik Agat taşını ilçeden götüren götürene.. Aldığımız duyumlara göre Agat taşı köylüler tarafından birtakım şahıslara çok ucuz fiyatlarla satılıyormuş...
2 bin 500 lira bulup Agat taşının patent hakkını bile alamadık.
Agat taşı ile ilgili değerlendirmenin iyi yapılması gerekir. Şöyle ki;
- Taşın ilçeye ekonomik katkısı ne olacak?
- Kimler istihdam edilecek?
- Yöreye katkısı ne olacak? Bunların iyi araştırılması gerekir.
Güzel bir Çalıştay yaptık.
Ama Çalıştay’ da ortaya atılan görüşler ve değerlendirmeler sözde kalmamalı.. En kısa zamanda icraata geçilmeli.. İnşallah en kısa zamanda yukarıdaki görüşler hayata geçirilir. Biz yalnız bırakıldık. Temennim siz kalmazsınız. “
MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi Müdürü Gonca Nalcıoğlu, Her türlü desteğe hazırız. Ama bu tüketilebilir bir kaynak. Planlamayı bu yönde yapmalıyız. Para kazanmalıyız. Fakat çevre halkına doğa bilinicin de aşılamalıyız. Muhtarlar bunu toplayıp satmasınlar. Çünkü bunlar tabiatın bir armağanıdır. Çocuklarımıza da yaşanabilir bir doğa bırakmalıyız.”
ÇUDEF Başkanı Recep Taş teşekkür konuşmasında, “Bu iş amatör ruhla ancak bu kadar yapılabilir. Ben işin pozitif tarafındayım.
Devletle devamlılığı burada görüyorum. Son üç dönemdir bu konuda katkı ve desteklerini esirgemeyen belediye başkanlarımıza ve kaymakamlarımıza katkı ve desteklerinden dolayı bu vesile ile çok teşekkür ediyorum.
Ayrıca Çalıştay’a katılan herkese de ayrı ayrı teşekkür ediyorum” dedi.