Şuayip YAMAN

Uygulamalı ‘Çini Sanatı’ çalışmasına Okul öğretmenler de katıldı.

Grafik ve Fotoğrafçılık Alan öğrencilerine; Ressam Perihan Turgut tarafından Suluboya tekniklerinden Natürmort resim, Çine Sanatçısı Hatice Şehnaz Baykal tarafından da çini çalışması örnekleriyle ilgili teorik ve pratik dersler verildi.

Ulucanlar Cezaevi Sanat Sokağı’ndaki ‘Yağmur Sanat Galerisi’ nin sahibi Ressam Perihan Turgut daha öncede bu Okul’a gelmiş olup, öğrencilere bir günlüğüne uygulamalı, ‘Cam Altı Resim’ kursu vermişti.

 Ressam Turgut’un, “Minyatür Resim” çalışmaları da var.

Okul Müdürü Emine Yıldırım, “Öğrencilerimizi dünyadaki ve ülkemizdeki gelişmelerden haberdar etmek, çevre ile bağlantılarını koparmamak, zaman zaman da alanları ile ilgili konularda öğrendiklerini pekiştirmek amacıyla mesleğinde hit olmuş sanatçıların Okulumuza gelmesini sağlayarak, onların bilgi, beceri ve kültürlerinin gelişmesine katkıda bulunabiliyorsak ne mutlu bize.”

Okul Müdürü Yıldırım, ‘Çok Amaçlı Salon’daki sergi ile ilgili olarak da yaptığı açıklamada, “Sergide;

• Aile ve Sosyal Destek Hizmet Alanı,
• Grafik ve Fotoğrafçılık Alanı,
• Giyim-Üretim teknolojileri Alanı,
• Çocuk Gelişimi,
• Eğitim Alanı’nda öğrenim gören öğrencilerin yıl boyu ürettikleri çalışmaları “Çok Amaçlı Salon’umuzda ziyaretlerimize açtık. Sergimiz daimi olup, zaman içerisinde güncelliyoruz.” Dedi.

AK Parti İlçe Başkanı Av. Baki Demirbaş ile Belediye Başkanı Dr. Tuncay Acehan, ‘Çok Amaçlı Salon’u ziyaret ederek öğrencilerin sulu boya ve çini çalışmalarını izlediler.   Çalışmalarla ilgili olarak, Ressam Perihan Turgut ve Çini Sanatçısı Hatice Şehnaz Baykal tarafından bilgilendirildiler.

***

Natürmort nedir? Natürmort resim, çalışmalar nasıl olur, özellikleri nelerdir?

Natürmort; Koparılmış çiçek, meyve, avlanmış hayvan gibi, tabiattaki asıl çevresinden ayrılmış şeylerin resmine «natürmort» denir. (Fransızca «naturemorte» deyimi «ölü tabiat» anlamına gelir.) Masa üzerinde bir kitap vs. gibi resimler de «natürmort» sayılır.

Natürmortun tarihi ancak birkaç yüzyıl öncesine kadar gider. Rönesans çağlarında, genel olarak, ya dinle ilgili resimler, ya da insan portreleri yapılırdı.

Bu büyük kompozisyonların dışında, «tablo resmi» denilen ufak ölçüde resimlerde bile gene konulu, olaylı sahneler canlandırılırdı. Zamanla resimler, çeşitlenmeye başladı. Kompozisyonların, portrelerin yanı sıra «peyzaj»lar (manzara resimleri) yapılmaya başlandı. Bu da yeter görülmeyerek tabiattan ayrılmış, ressamın kendi dileğine göre yan yana getirdiği modeller resim çerçevesine sokuldu.

Natürmortun sanat tarihimize girişi oldukça eskidir. Bugün Resim ve Heykel Müzesi’nde büyük karpuzlarını seyrettiğimiz Şeker Ahmet Paşa (1847-1906), Süleyman Seyit Bey ( 1842-1913), Hoca Ali Rıza ( 1858-1930) geçen yüzyılın büyük Türk natürmort ressamlarıdır. Seyit Bey hele çiçek resimleriyle pek büyük ün kazanmıştır.

Çini Sanatı Nedir?

Çini sanatı; Osmanlılardan günümüze kadar gelmiş geleneksel Türk sanatlarından biri olan iç ve dış mimari süslemelerin yanı sıra toprağın pişirildikten sonra şekil verilip kap-kacak, tabak, vazo, sürahi vb gibi eşyalar üretilmesine olanak sağlayan bir el sanatıdır.

Çini türleri:

 1. Duvar çinileri

 2. Evani denilen bu tür tabak, vazo, kupa, kase, sürahi, bardak ve benzeri seramik ürünlerinden oluşmaktadır. Bu türe halen kullanma seramikleri demekteyiz.

Çinicilik nedir?

Fayans, porselen tabak, seramik gibi eşyaların süsleme işine "çinicilik" denir. Çini sanatının tarihçesi Çini sanatı bin yılı aşkın bir geçmişe sahiptir.

Çini sanatı ilk Müslüman Türk devletlerinden Karahanlılara kadar dayanan bir tarihe sahiptir. Büyük Selçuklular ve Anadolu Selçukluları çiniyi mimari süslemelerde sıkça kullanmış. Anadolu Selçuklu Devleti'nin dağılmasından sonra, çini sanatında Osmanlı Devleti'nin kuruluşuyla yeni bir dönem başlamıştır.

Çini sanatı ilk örnekleri nerelerde görülür?

1. İznik Yeşil Cami

2. Bursa Yeşil Cami

3. Bursa Muradiye Camisi

4. Edirne Muradiye Camisi

5. Edirne Şah Melek Paşa Camisi

6. Çinili Köşk

7. İstanbul?da Yavuz Sultan Selim Camii ve Türbesi

8. Haseki Medresesi

9. İstanbul Mahmut Paşa Türbesi

Çini sanatı ustaları kimlerdir?

1. Baba Nakkaş

2. Veli Can

3. Mimar Sinan

Çini sanatının teknikleri

1. Mozaik Çini Tekniği

2. Sır Altı Boyama Tekniği

3. Renkli Sır Tekniği

4. Perdah Tekniği

Mozaik Çini Tekniği: Mozaik Çini Tekniği, Çiniciliğin ilk gelişmeye başladığı yıllarda kullanılmıştır. Tuğla süslemesi olarak da adlandırılmaktadır. Türk çini Sanatında yaygın olarak kullanılan en eski teknik olan bu tekniğin kaynağını sırlı tuğla süslemenin aldığı söylenebilir.

Mozaik çini tekniği 13.yy. da Anadolu Selçuklu çini sanatına kişiliğini kazandıran ve Osmanlı döneminin varlığını 15.yy.ın sonuna kadar sürdüren bir çini tekniği olmuştur.

Sır Altı Boyama Tekniği: 13.yy.da Anadolu Selçuklu da kullanıldığı gibi, 16.yy.ın ikinci yarısında Osmanlı’da gelişmesini tamamlayan bir çini tekniğidir. Sır Altı Boyama, Osmanlı Devletin de kullanılmaya başlayan ve hala günümüzde de kullanılan bir yöntemdir.

Renkli Sır Tekniği: Renkli sır tekniği, renkli sır üzerine yapılan desenler ile oluşmaktadır. Krom oksit ile desenlerin üzeri, kontür tarzında tekrar çizilerek fırınlanır.

Perdah Tekniği: Bir sır üstü tekniğidir. Beyaz astarlı renksiz saydam sırlı levhalar üzerine altın ve gümüş tozları ile süsleme yapılıyor ve fırınlanıyor.

Perdah tekniği, altın ve gümüş tozları kullanarak yapılmaktadır. Beyaz ve saydam astar levhalar üzerine oluşturulan desenler, sonradan fırınlanmaktadır.

 Çini sanatının aşamaları

1. Tebeşir, kum, kaolen gibi doğal malzemeler karıştırılıp hamur haline getirilir.

2. Bu hamur şekillendirilerek kuruması için bir süre beklenir.

3. İstenilen kuruluğa sahip olan hamura astarlama çalışılması yapılır.

4. Bu astarlama işi, hamuru beyaz bir görünüm kazandırır.

5. Parçalar çok yüksek derecede fırında bir gün boyunca pişirilir.

6. Pişirilen parçaların pürüzlü yüzeyi, zımpara yardımıyla düzeltilir ve pürüzsüz bir zemin elde edilir.

7. Yüzey kara kalem ile çizilen beyaz bir kâğıt ile üzeri kaplanarak, diğer işlemleri yapmak için zemin oluşturulur.

8. Desen iğne ile delinir ve kömür tozu yardımıyla yapılacak çini yüzeyine aktarılır.

9. Çini sanatına uygun kobalt ve siyah renkten oluşan boya yardımı ile desen kontürleri oluşturulur.

10. Sanatçının zevkine veya hayal dünyasına uygun renkler ile iç zemin boyanmaya başlanır.

11. Boyanan obje camsı bir sır ile kaplanarak, pişirilme aşamasına getirilir.

12. Parçaların ayrı ayrı pişirilmesi sağlanır ve tekrar ikinci bir pişirilme aşamasına tabii tutulur.

13. Pişirilen parçalar yavaş yavaş soğutularak kırılması önlenir.