Kanser hastalığı, dünyada ve ülkemizde kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada görülen ölüm nedeni. Ancak kanser amansız bir hastalık değil; yeter ki geç kalmış olmayın!

Kanser nedir?

Normalde, canlıların vücudundaki hücrelerin pek çoğu, fonksiyonları gereği bölünür, çoğalır, ömürleri tamamlanınca da ölüp yerlerini yeni hücrelere terk ederler. Bu düzen, hücrelerin çekirdeklerinde bulunan kromozomlar üzerine yerleşik genlerin komut ve yönetimindedir.

Eğer hücreler doğru olmayan komutla yönlendirilirse, işlevlerindeki normalden sapmalar sağlıklı yaşamın düzenini bozarak kanseri de içeren birçok hastalığa sebep olurlar. Kanserli dokunun hücreleri kontrolsüzce çoğalır, görevini yapmayı bir kenara bırakıp vücuda yayılır. Bu nedenle, kanserin başlayışını araştıran son yıllardaki çalışmaların büyük bir grubu hücrenin içyapı ve işleyiş şekline yönelmiştir.

Nasıl ve neden yayılır?

Kanseri başlatan etken ne olursa olsun, sonuçta normal hücrelerden önemli farklar gösteren kanser hücreleri oluşur. Normal hücrelere oranla daha az özelleşmiş, ölümsüzlük, kontrolsüz, sınırsız çoğalma ve doğal bağışıklık olanaklarından kaçabilme yeteneklerine sahip kanser hücreleri önce bulundukları dokuya sığamayarak bir kitle (tümör), bir süre sonra bir grup hücre kan ve lenf damarlarına ulaşıp vücudun başka dokularına giderek oralarda çoğalıp yeni kitleler (metastaz) yaparlar.

Kanserin görülme sıklığı nedir?

Kanser hastalığı, dünyada ve ülkemizde kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada görülen ölüm sebebidir. Kanser hastalığı, ikinci sırada görülen ölüm sebebi olmakla birlikte, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Kabaca bir deyişle, her üç kişiden birisi hayatının bir döneminde kanserle karşılaşacak, ama yaklaşık sekiz kişiden birisi kanser nedeniyle hayatını kaybedecektir.

Yani her kanser ölümle sonuçlanmadığı için, kanserden ölüm sıklığı, kanser görülme sıklığını yansıtmamaktadır. Gelişmiş ülkelerde kanser görülme oranı yüz binde 400 civarındadır. Bizde ise bu oran yüz binde 200 civarında tahmin edilmektedir. Bu da her yıl yaklaşık 150 bin yeni kanser hastası demektir.

HÜCRELERE YAKIN TAKİP

Kanserin başlayışını araştıran son yıllardaki çalışmaların büyük bir grubu hücrenin içyapı ve işleyiş şekline yönelmiştir. Bu araştırmalar yapılırken, hücre gelişiminde son aşamada rol oynayan onkogenlerin (kanser yapıcı genler) keşfi, kanser biyolojisinin anlaşılmasında çok ileri bir adımdır ve şimdi açıklanması gereken husus, onkogenlerin insan kanserinde hücre şekil değişimi döneminin başlaması veya devamı için temel olup olmadıklarının gösterilebilmesidir. Kanıtlanmaya yönelik çalışmalar devam ederken, onkogenlerin kanserin teşhis ve tedavisindeki yeri de değerlendirilmektedir.

Bugün