Bugün 1 Muharrem Hicri Yılbaşı. Muharrem, yılı 354 gün kabul eden Kamerî takvimin olduğu kadar, 'haram ayları' olarak bilinen 4 ayın da ilki. Hicri Takvim, Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (sav) Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç kabul eden ve ayın dünya çevresindeki dolaşımını esas alan bir takvim sistemidir. 'Hicret' hadisesinin milad olarak kabul edilip 'takvim başlangıcı' haline getirilmesi 'Hicret'ten 17 yıl sonra oldu. Hz.Ömer'in halifeliği zamanında toplanan Meşveret Meclisi'nde, Hz.Ali (r.a.) tarafından 'Hicret' olayının takvim başlangıcı yapılması teklif edilmiş ve bu teklifi toplantıda kabul edilmiştir. Yılbaşının hangi ay ve gün olacağı ise, yine Hz.Ali'nin (r.a.) gündeme getirdiği, Medine'ye hicret edilmesine izin verilen "Muharrem" ayının ilk günü olan 1 Muharrem şeklinde kararlaştırıldı. Hicri Takvim, Ay'a (Kamer) göre ayarlandığından, bir Hicri Yıl 354 gündür. Ülkemizde 26 Aralık 1925'e kadar kullanılan takvim, bu tarihten itibaren de, Batılı ülkelerin kullandığı Miladi Takvim'le değiştirildi.

'Alacak senedi' takvim belirledi

Ziya Kazıcı'nın İslam Ansiklopedisi'nde anlatıldığına göre, İslâm dünyasında ikinci halife Ömer (r.a.) zamanında bir gün bir alacaklı, Halife'ye Şaban ayında ödenecek bir borçlu senedi göstermişti. Halife bunun hangi Şaban olduğunu sorarak, geçtiğimiz senenin Şaban ayı mı, bu senenin Şaban ayı mı, yoksa gelecek senenin Şaban ayı mu olduğunu öğrenmek istemişti. Keza Vali Ebû Musa'ya birbirini tutmayan iki emir verilmiş, bunlardan hangisinin ilk, hangisinin son olduğu bilinememişti. Ebû Musa'nın, durumu Hz. Ömer'e (r.a) sorması üzerine, Şûrâ Meclisi toplanmış ve mecliste çeşitli görüşler ortaya atılmıştı. Sonunda Hz. Ali'nin teklifi üzerine Hz. Peygamber'in Mekke'den Medine'ye hicreti, tarih ve takvim başı olarak kabul edildi. Bu olay, hicretin 17. senesinde oldu.